Kimya okuyan herkesin molar kütle ve moleküler kütlenin ne olduğunu bilmesi gerekir. Bu iki kavram kimya alanında çok önemlidir ve birçok teori ve denklemde çok faydalı sayılardır.
Molar Kütle vs Moleküler Kütle
Molar kütle ve moleküler kütle arasındaki fark, bir maddenin bir molünün kütlesinin molar kütle olarak ölçülmesi, oysa maddenin bir molekülünün kütlesinin moleküler kütle ile ölçülmesidir.
Molar kütle, bir maddenin 6.022 x 1023 molekülünün (Avogadro sayısı) toplam kütlesidir. Ayrıca moleküler kütle ile karşılaştırıldığında daha az doğrudur. Standart birimi g/mol'dür. Bir bileşiğin toplam kütlesinin mol sayısına bölünmesiyle hesaplanır.
Öte yandan, bir maddenin moleküllerinin tüm kütlesi, moleküler kütlesi olarak bilinir. Bir moleküldeki atomların tüm kütlelerinin bileşimlerine göre eklenmesiyle hesaplanır. Standart birimi AMU'dur (atomik kütle birimi). Molar kütleden daha doğrudur ve hesaplamalar sırasında daha fazla doğruluk gösterir.
Molar Kütle ve Moleküler Kütle Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Molar kütle | Moleküler kütle |
| Anlam | Bir maddenin bir molünün kütlesi. | Bir maddenin molekülünün kütlesi. |
| Tanım | Bileşikte bulunan 6.022 x 1023 moleküllerinin toplam kütlesi. | Bileşenleri de dahil olmak üzere bir molekülün toplam atom kütlesi olarak tanımlanır. |
| Kesinlik | Moleküler kütle ile karşılaştırıldığında daha az doğru. | Üst düzey hesaplamalarda doğruluk gösterir. |
| hesaplamalar | Bileşik X'in kütlesinin aynı bileşiğin mollerine bölünmesiyle hesaplanır. | Periyodik tablo yardımıyla atom kütlesi türetilirken her bir atomun kütlesi toplanarak hesaplanır. |
| Birim | g/mol | Amu (atomik kütle birimi) |
| kullanır | Bileşiklere, atomlara veya moleküllere ölçüm sağlamak için kullanılır. | Sadece moleküllerin kütlesini belirlemek için kullanılır. |
Molar Kütle Nedir?
Bir maddenin molünün kütlesi olarak tanımlanabilir. Mol başına gram (g/mol) kullanılarak hesaplanır. Bir maddede (atomlar, moleküller vb.) bulunan varlıkların sayısı mol olarak bilinir. Herhangi bir maddenin bir molü 6.022 x 1023 moleküldür. Bu sayı Avogadro sayısı olarak bilinir.
Molar kütleyi hesaplamak için kütleyi mevcut mol sayısına bölersiniz.
Molar kütle= Kütle/ Mol g/mol
Mol sayısı doğrudan ölçülemediğinden, bir maddenin molar kütlesi, mol sayısı ile kütlesi arasında bir bağlantı görevi görür.
Örneğin, kütlesi 15.9994 gram olan bir mol oksijen, molar kütlenin 15.9994 g/mol olacağı anlamına gelir.
Her elementin g/mol cinsinden ifade edilen atomik kütlesi, karakteristik molar kütlesidir. "Amu"daki atom kütlesi, molar kütle sabitinin "amu"daki atom kütlesiyle çarpılmasıyla da hesaplanabilir. Birden fazla bileşenden oluşan bir bileşiğin molar kütlesini hesaplamak istiyorsanız, tüm bileşen atomlarının atom kütlelerini toplayın.
Örneğin, NaCl'de bileşenlerinin atom kütlesine, yani sırasıyla 22.99 g/mol ve 35.35 g/mol olan sodyum ve klora ihtiyacınız olacaktır. Daha sonra bunları birleştirerek 58.44 g/mol olan molar kütleyi elde edeceksiniz.
Moleküler Kütle Nedir?
Moleküler kütle, karbon-12'nin atom ağırlığına dayanan bir maddenin kütlesidir. Bir molekülün kütlesi olarak da tanımlanabilir. Birimi, atomik kütle birimlerinin kısaltması olan amu'dur. Aynı zamanda “moleküler ağırlık” olarak da bilinir. Molekül kütlesi de bir karbon atomuna göredir.
Bir molekül, oranlarda düzenlenmiş benzer veya farklı türdeki atomların bir bileşimidir. Moleküler kütle, maddenin izotopları nedeniyle aynı bileşik için farklı olabilir.
Pratikte malzemenin moleküler formülünü oluşturan atomların atom ağırlıkları toplanarak hesaplanır. Bu nedenle, bir X bileşiğinin moleküler kütlesini hesaplamak için, kurucu elementlerin atomik kütlelerini formüllerle birleştirin.
Örneğin, H2o'nun moleküler kütlesini belirlemek için, sırasıyla 2(1.0079) ve 15.9994 olan 2 hidrojen atomunun ve bir oksijen atomunun atom kütlesini eklersiniz. Elde edilen moleküler kütle 18.0152 amu'dur.
Başka bir örnek, metanın moleküler kütlesi, yani CH4 olabilir. Formüldeki bileşimlerine göre karbon ve hidrojenin atom kütlelerini eklemeniz gerekecektir. Böylece, karbon için 12.011 ve hidrojen için 4 x 1'e sahip olacaksınız. CH4'ün moleküler kütlesi 16 olacaktır.
Molar Kütle ve Moleküler Kütle Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Hem molar kütle hem de moleküler kütle, kimya dünyasında önemli konulardır. Bir maddenin bir molünün kütlesine molar kütle, molekülünün kütlesine ise moleküler kütle denir. SI birimleri de farklıdır. Molar kütle g/mol cinsinden ölçülürken, moleküler kütle atomik kütle birimi anlamına gelen amu cinsinden ölçülür.
Her ikisi de kimyada yaygın olarak kullanılan konulardır, bu nedenle onlarla ve farklılıklarıyla ilgili ayrıntılı bilgi almanız önerilir.
Referanslar
- https://www.worldscientific.com/doi/abs/10.1142/S2529732521400010
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S000862159600273X
