Teknoloji, hayatımızın her alanında büyük rol oynayan bir şeydir. Hepimiz bir sürü gadget ve diğer nesnelerle uğraşıyoruz ve bu nedenle günlük olarak farklı yazılım türleriyle karşılaşıyoruz. Yazılım, belirli görevleri gerçekleştirmemize yardımcı olur. Aynı zamanda bir bilgisayarı çalıştırmamızı sağlar. Donanım ve bilgisayar arasında aracı görevi görür.
Özetle, yazılım, kullanıcılarının herhangi bir özel görevi çalıştırmasını ve gerçekleştirmesini sağlayan çok önemli bir parçadır. Yazılımda görülen önemli bir ayrım, açık kaynaklı yazılım ve tescilli yazılımdır.
Açık Kaynak Yazılım ve Tescilli Yazılım
Açık kaynaklı yazılım ile özel mülk yazılım arasındaki fark, açık kaynaklı yazılımın ücretsiz kullanım ve açık işbirliğine açıkken, özel mülk yazılımın açık erişim ve sınırlı esneklik olmaksızın telif hakkıyla korunmasıdır.
Açık Kaynak Yazılım ve Tescilli Yazılım Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametresi | Açık Kaynak Yazılım | Tescilli yazılım |
| Tanım | Açık Kaynak yazılım, ücretsiz kullanıma, değiştirmeye ve dağıtıma açık, lisanslı bir kaynak kodu içeren yazılımı ifade eder. | Tescilli yazılım, lisanslı bir kaynak kodu içeren ve kullanım için telif hakkıyla korunan yazılım türünü ifade eder. |
| İşbirliği | Açık Kaynak yazılımı, açık işbirliği için geliştirilmiştir. | Tescilli yazılım, açık işbirliği için değil, yalnızca yaratıcısı ve bunun için ödeme yapan kullanıcılar içindir. |
| Erişim | Açık Kaynak yazılımının açık erişimi vardır, yani herkes tarafından erişilebilir. | Tescilli yazılıma yalnızca onu geliştirenler ve bunun için ödeme yapanlar erişebilir. |
| Esneklik | Açık Kaynak yazılımı esnektir, yani herkes tarafından kullanılabilir, değiştirilebilir ve dağıtılabilir. | Tescilli yazılımın esnekliği kısıtlıdır, yani kullanımıyla ilgili kısıtlamalar vardır. |
| Örnek | FreeBSD (Berklee Software Distribution), Android, LibreOffice, Ubuntu, Açık Kaynak yazılımına birkaç örnektir. | Windows, Microsoft, macOS, Adobe Photoshop, Adobe Flash Player Tescilli yazılımlara birkaç örnektir. |
Tescilli Açık Kaynak Yazılım Nedir?
Yazılım iki türe ayrılabilir: –
Açık Kaynak yazılımı, herkesin kullanımına açık, ücretsiz lisanslı bir kaynak koduna sahip yazılım türünü ifade eder. Açık Kaynak yazılımları, Özgür Yazılım Vakfı'nın kurucusu Richard Stallman ile başladı.
Özgür yazılımın öncüsü olarak selamlanır. 1989'da GNU Genel Kamu Lisansını yazdı ve yayınladı. Bu, herkesin kullanabileceği ücretsiz bir yazılım lisansıdır. Açık Kaynak yazılımının karakteristik özelliği, açık işbirliği için geliştirilmiş olmasıdır.
Bir lisansı olsa da, bir Açık Kaynak yazılımı insanlar arasında işbirliğine olanak tanır. Yani insanlar kaynak kodunda ve diğer özelliklerinde değişiklik yapabilirler.
Adından da anlaşılacağı gibi, Açık Kaynak yazılımı açık erişime sahiptir. Herkes tarafından erişilebilir. Kaynak koduna herkes tarafından erişilebilir.
Açık Kaynak yazılımı da takdir edilmekte ve esnekliği ile tanınmaktadır. Açık Kaynak yazılım kullanıcıları, herhangi bir kısıtlama olmaksızın kolayca yorumlayabilir, değiştirebilir, kullanabilir ve başkalarına dağıtabilir. Ancak bu yazılım herhangi bir programlama bilgisi olmadan kullanılamaz.
Açık Kaynak yazılımı tipik olarak açık bir kullanıcı topluluğu için yapılır ve uygundur. Diğer bir deyişle, bu tür yazılımlar, programlama hakkında temel bilgilere sahip olan ve işbirliği yapmak ve kendi yarattıklarını veya başkalarının çalışmalarını dağıtmak isteyen geniş bir insan grubuna yöneliktir.
Açık Kaynak yazılım örnekleri aşağıdaki gibidir: –
Özel Yazılım Nedir?
Özel yazılım, başka bir yazılım türüdür. Tescilli yazılım, kullanım açısından telif hakkıyla korunan ve lisanslanan yazılım türünü ifade eder.
Tescilli yazılım genellikle ödenir. Yani, lisansı için ödeme yapmanız gerekecek ve ancak o zaman kullanabilirsiniz.
Tescilli yazılım, herhangi bir işbirliği için tasarlanmamıştır. Yalnızca içerik oluşturucu ve lisans için ödeme yapan diğer kullanıcılar tarafından kullanılmak üzere oluşturulmuştur. Açık Kaynak yazılımının aksine, Tescilli yazılımın açık erişimi yoktur. Sadece ona sahip olanlar ve onu geliştirenler tarafından erişilebilir.
Bir diğer önemli özelliği ise esnekliği ile ilgilidir. Açık Kaynak yazılımla karşılaştırıldığında, Tescilli yazılım çok sınırlı esnekliğe sahiptir. Kullanım açısından kısıtlamaları vardır. Tescilli yazılımın telif hakkı saklıdır. Yani, orijinal yaratıcı veya yaratıcılar, kaynak kodun fikri mülkiyet haklarına sahiptir.
Bu nedenle, bu yazılım, telif hakkıyla korunduğu için sınırlı esnekliğe sahiptir. Ancak, Tescilli yazılım, becerilerinden bağımsız olarak herkes tarafından kullanılabilir. Bu yazılım açık bir topluluk için değil, kaynak kodun haklarına sahip olan ve onu kullanmak için para ödemiş olan bir grup insan içindir.
Tescilli yazılım örnekleri aşağıdaki gibidir: –
Açık Kaynak Yazılım ve Tescilli Yazılım Arasındaki Temel Farklar
Farklılıklar aşağıdaki gibidir: -
Çözüm
Hem Açık Kaynak yazılımı hem de Tescilli yazılım, çeşitli kategorilerde farklılık gösteren farklı yazılım türleridir.
Temel fark, birincisinin herkesin ücretsiz kullanımına açıkken, ikincisinin telif hakkıyla korunuyor ve erişimin kısıtlı olmasıdır.
Açık Kaynak, açık işbirliği sunarken, Tescilli yazılım işbirliği sunmaz.
Açık Kaynak esnekliğe sahipken Tescilli yazılım sınırlı esnekliğe sahiptir.
İlkinin kullanıcıları herhangi bir kişiye değişiklik yapma ve dağıtma hakkına sahipken, ikincisini oluşturanlar kaynak kodun haklarına sahiptir ve yalnızca yazılımın lisansı için ödeme yapmış olanlar onu kullanabilir.
