Kimya, öğrenilmesi gereken geniş bir alandır ve gerekli terimler çoğu zaman birbiriyle karıştırılabilir. Adlandırma birçok terim için aynı olabilse de, tanımları ve amaçları birbirine tamamen zıttır. Bu tür iki terim Osmolarite ve Osmolaritedir ve kulağa son derece benzer ancak pratikte özellikleri farklıdır.
Osmolarite vs Osmolarite
Osmolarite ve Osmolarite arasındaki fark, Osmolaritenin kilogram cinsinden çözücü ağırlığı başına çözünen partikül sayısı, Osmolarite ise litre cinsinden çözelti hacmi başına çözünen partikül sayısıdır. Ancak hem Osmolaliteyi hem de Osmolariteyi ölçen birim Osmol veya Osm'dir.
Osmolalite, bir kilogram çözücü başına çözünen ozmol sayısı olarak tanımlanır. Osmolalite genellikle koşullar değişen basınç ve sıcaklığı içerdiğinde hesaplanır. Ne sıcaklık ne de basınç, çözünenlerin sayısı veya çözücünün ağırlığı üzerinde bir etkiye sahip olmadığından, ozmolalite her koşulda hesaplanabilir.
Osmolarite, bir çözeltinin litresi başına çözünen ozmol sayısı olarak tanımlanır. Osmolarite yalnızca koşullar sabit basınç ve sıcaklık içerdiğinde hesaplanır. Çözünen madde sayısı sabit olmasına rağmen, hem sıcaklık hem de basınç çözeltinin hacmini değiştirebilir. Bu nedenle, ozmolarite sadece uygun koşullarda hesaplanabilir.
Osmolarite ve Osmolarite Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | ozmolalite | ozmolarite |
| Kısaltma | MO | CO |
| Kullanılan Formül | Osmolalite = Osmol/(Bir kilogram çözelti) | Osmolarite = Osmol/(Bir Litre çözelti) |
| Ölçü birimi | ozm/Kg | ozm/L |
| Sıcaklık ve Basınç Bağımlılığı | Ne sıcaklığa ne de basınca bağlı değildir. | Hem sıcaklığa hem de basınca bağlıdır.= |
| Kolaylık | Çözücü sabit olduğu için hesaplanması kolaydır ve kullanımı pratik olarak uygundur. | Hesaplaması kolay olsa da, değişkenlik gösterebileceğinden çözümün hacmini belirlemek zordur. |
Osmolalite nedir?
Osmolalite bilimsel olarak bir çözeltinin çözelti kütlesine ilişkin ozmotik basıncını ifade eder. Çözücünün kilogramı başına çözünen ozmol sayısı olarak tanımlanır. Ozmoller, o belirli çözeltide bulunan parçacıkların toplam mol sayısı olarak tanımlanır. Bu çözünen parçacıklar atomlar, iyonlar ve moleküller vb. olabilir. Örneğin, kahvenize şeker koyarsanız, şeker çözünendir ve kahve çözücüdür.
Osmolaliteyi pratik olarak ölçmek için kullanılan alet Osmometredir. Donma noktası osmometreleri, buhar basıncı osmometreleri vb. dahil olmak üzere numunelerin ozmolalitesini hesaplamak için kullanılabilecek çeşitli ozmometre cihazları mevcuttur. Osmometri, klinik çalışmalarda çok önemli bir teknolojidir. Vücut sıvılarının ozmolalitesi genellikle donma noktası depresyonu ozmometrisi ile ölçülür. Ozmolalite ölçümü ayrıca sodyum bozuklukları, potasyum bozuklukları, dehidratasyon, zehirlenme, adrenal tutarsızlıklar, nörolojik yaralanmalar vb. tanısında da yararlıdır.
Ozmolalitelerine göre çözeltiler üç tipe ayrılır:
Osmolarite nedir?
Osmolarite, bilimsel olarak çözünen konsantrasyonun ölçüsüdür. Çözeltinin litresi başına çözünen ozmol sayısı olarak tanımlanır. Osmolarite, Osmotik Konsantrasyon olarak da bilinir. Ozmolalite gibi, çözünen partiküller iyonlar, atomlar veya moleküller vb. olabilir. Örneğin, Osmolarite bu çözeltinin ozmotik basıncının ölçülmesine yol açar ve çözücünün yarı geçirgen bir zardan difüzyonunu incelemeye yardımcı olur. Bu işlem, farklı ozmolariteye sahip iki çözümü pratik olarak ayırır.
Osmolarite, insan vücudunun hidrasyon durumunu belirler. Önemlidir çünkü hücrenin çevresinin ozmolaritesi hücrenin kendisinden farklıysa hücre yaşayamaz. Bu hücreler ancak su seviyeleri dengelenirse hayatta kalabilirler. Bu nedenle, ozmoz süreci için ozmolarite gereklidir, böylece hücreler aşırı su seviyelerine ulaşırlarsa patlayabilir ve çok fazla su kaybederlerse sıkıştırabilirler.
Farklı ozmolaritelere sahip iki çözümü karşılaştırırken, bu tür farklı çözümleri tanımlamak için üç terim kullanılır:
Osmolarite ve Osmolarite Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Osmolarite ve ozmolarite, bir çözeltinin çözünen konsantrasyonunun ölçümleridir. Pratik olarak, iki ölçümün mutlak değerleri arasında çok az fark vardır veya hiç fark yoktur. Bu nedenle, hem ozmolarite hem de ozmolarite, farklı ölçüm birimleri tanımlamalarına rağmen çoğunlukla birbirinin yerine kullanılır.
Bilimsel deneylerde, ozmotik basınç, buhar basıncı ve donma noktası depresyonu gibi koligatif özellikler nedeniyle ozmolariteye göre ozmolalite tercih edilir, çünkü bu özellikler çözünen veya çözücünün kütlesini etkilemez. Sonuç olarak, yapılan gözlemler çok doğrudur. Sadece bu değil, ozmolalite de basınç ve sıcaklıktan bağımsızdır. Bu nedenle avantajlı bir yöntemdir. Ayrıca katkısız süt, deterjanlar vb. gibi seyreltik çözeltiler için ozmolalite ve ozmolarite sayısal olarak aynı değerlerdir.
Osmolarite, ozmolariteyi hesaplamak için de kullanılabilir. Bu, ozmolaritenin deneysel hesaplamasını gereksiz kılar, çünkü buna gerek yoktur. Ozmolalite ve ozmolaritenin farklılıkları olsa da, çoğunlukla benzerdirler. Doğrudan ikisinden birine dayanmayan düzenli bir çalışma veya deney için, iki terim arasında hiçbir fark yoktur. Bu iki terimin genellikle birbiriyle karıştırılmasının ana nedeni budur.
