Protein dengeli bir diyetin gerekli bir bileşenidir. Vücut yapılarının yapımına, onarımına ve bakımına yardımcı olur. Protein hem bitki hem de hayvan bazlı gıdalarda bulunabilir, ancak dikkate değer farklılıklar vardır. Protein, kas ve organlardan kemiklere, deriye ve saça kadar vücudun her yerinde bulunabilir. Protein vücutta diğer makro besinler gibi depolanmaz. Bu nedenle besinlerden alınmalıdır.
Bitki Proteini ve Hayvan Proteini
Bitkisel protein ile hayvansal protein arasındaki fark, içlerindeki proteinlerin bileşimine dayanır. Vücut tarafından gerekli miktarda protein hayvansal proteinlerde bulunurken, bitki proteini gerekli tüm proteinleri içermez. Bakliyat, bezelye ve badem gibi bitki proteinlerini içeren diyet lif alımınızı kolayca artırabilir.
Bitki proteini, basitçe bitkilerden üretilen bir diyet protein kaynağıdır. Buna bakliyat, tofu, soya, tempeh, seitan, badem, tohum, çeşitli tahıllar ve hatta bezelye dahildir. Baklagil ailesi, nohut, mercimek, fasulye (siyah, barbunya ve adzuki fasulyesi gibi) ve bezelye içerir. Bitki proteinleri besin açısından yoğundur.
Et, yumurta ve süt gibi hayvansal proteinler tam proteinlerdir, yani vücudumuzun ihtiyaç duyduğu tüm önemli amino asitleri içerirler. Hayvansal ürünler, yüksek kaliteli proteinin en iyi kaynaklarıdır. Öte yandan, çeşitli çalışmalarda kırmızı et alımı kalp hastalığı, felç ve erken ölüm riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Bitki Proteini ve Hayvan Proteini Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Bitki Proteini | Hayvansal Protein |
| başka bir isim | Bitki proteini, eksik protein olarak da bilinir. | Hayvansal Protein, tam proteinler olarak bilinir. |
| Kalite | Bitki proteini, gerekli tüm proteinleri içermez. | Hayvansal Protein, gerekli tüm proteinleri içerir. |
| Kategori | Bitki proteinleri çoğunlukla nüfusun vejetaryen grubu tarafından tüketilmektedir. | Hayvansal proteinler çoğunlukla nüfusun vejetaryen olmayan grubu tarafından tüketilmektedir. |
| Besin içeriği | Bitki proteini, hayvansal proteinlerde bulunan bazı besinlerden yoksundur. | Hayvansal Proteinler, bitki proteinlerinde bulunmayan birçok belirli besin içerir. |
| Sonuçlar | Bitki proteinleri her türlü tüketim için tamamen güvenlidir. | Bazı Hayvansal proteinler, kırmızı et veya işlenmiş hayvansal proteinler gibi tüketimlerde hastalıklara neden olabilir. |
Bitki Proteini Nedir?
Bitki proteini, diyet olarak bitkilerden elde edilen faydalı bir protein kaynağıdır. Bakliyat, tofu, soya, tempeh, seitan, fındık, tohumlar, bazı tahıllar ve hatta bezelye bu kategoriye girer. Nohut, mercimek, fasulye (siyah, barbunya ve adzuki fasulyesi gibi) ve bezelye baklagil ailesinin bir parçasıdır. Bitki proteini, eksik protein olarak da bilinir. Bitki proteinleri çoğunlukla nüfusun vejetaryen grubu tarafından tüketilmektedir.
Bitki proteinleri, sadece protein açısından yüksek oldukları için değil, aynı zamanda lif, vitaminler ve mineraller gibi ek besinler içerdikleri için besin açısından yoğundur. Elyaf tüketimimiz çoğu zaman yetersizdir; ancak beslenmenize bakliyat, bezelye ve badem gibi bitkisel proteinleri ekleyerek lif alımınızı kolayca artırabilirsiniz. Örneğin kinoa tam bir proteindir, yani ihtiyacımız olan dokuz temel amino asidin tümünü içerir. Diğerleri belirli amino asitlerde eksiktir, bu nedenle 9'unu elde etmek için çeşitli öğünler yemek gereklidir.
Tükettiğiniz protein türünün miktarından daha önemli olması mümkündür. Bitki bazlı protein, tümü genel sağlığınız için faydalı olan mineraller, lifler ve antioksidanlar bakımından yüksektir.
Kardiyovasküler hastalıklara karşı koruma. Sekiz araştırma üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, vegan veya vejeteryan diyeti uygulayanların iskemik kalp hastalığından ölme riski, et yiyenlere göre %30 daha düşüktü.
Hayvansal Protein Nedir?
Et, yumurta ve sütte bulunanlar gibi eksiksiz proteinler, sistemlerimizin ihtiyaç duyduğu tüm temel amino asitleri içerir. Yüksek kaliteli proteinin en iyi kaynakları hayvansal ürünlerdir.
Öte yandan kırmızı et tüketimi, çeşitli çalışmalarda yüksek kalp hastalığı, felç ve erken ölüm riski ile ilişkilendirilmiştir. Hayvansal protein de bazı sağlık avantajları sunar. Kırmızı et yerine, tavuk ve balık da dahil olmak üzere az yağlı hayvansal protein formları tüketen kişilerde şunlar vardı:
Tip 2 diyabet riski azalır.
Kalp hastalığı riski azalır.
Kolorektal, mide, pankreas ve prostat kanseri riski azalır.
Daha etkili kilo yönetimi
Hayvansal Proteinin Tehlikeleri
100.000'den fazla katılımcı üzerinde yapılan bir çalışmada, işlenmemiş ve işlenmiş kırmızı et yemek, daha kısa bir yaşam süresi ile ilişkilendirilmiştir. Günlük diyetinize bir tabak işlenmemiş kırmızı et eklemek, ölüm riskinizi %13 oranında artırır. Diyetinize bir tabak daha işlenmiş kırmızı et eklemek, ölüm şansınızı %20 oranında artırır.
Bitki Proteini ve Hayvan Proteini Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Birçok kişi, hayvan ve bitki proteinleri arasında seçim yaparken çeşitli faktörleri tartar. Amino asitler proteinlerin yapı taşlarıdır. Düzgün çalışması için, bir kişinin vücudunun 22 çeşit amino asidin dengesine ihtiyacı vardır.
Esansiyel amino asitler olarak bilinen bu asitlerden dokuzu vücut tarafından üretilmez.
Belirli bir protein türüne odaklanmak yerine, çeşitli öğünler tüketmek daha faydalı olabilir. Bu, bir kişinin amino asidi ve diğer kritik besin maddelerinin sağlıklı bir dengede olduğunu garanti etmeye yardımcı olabilir.
Protein gereksinimleri ve kaynaklarıyla ilgili belirli sorunlarınız varsa bir diyetisyene danışılmalıdır.
