Kısmi Tromboplastin Süresi (PTT) ve aktif Kısmi Tromboplastin Süresi (aPTT), kan pıhtılaşmasını değerlendiren ve karakterize eden iki tür tıbbi testtir. Bu testlerin yardımıyla tıp uzmanları kanama ve pıhtılaşma bozukluklarını ve çeşitli pıhtılaşma faktörlerinin içsel yollarını değerlendirebilir. aPTT testinde aktivatör eklenirken PTT testinde aktivatör yoktur.
PTT vs aPTT
PTT ve aPTT arasındaki fark, PTT testinde aktivatör bulunmadığından pıhtılaşma süresinin hızını artırma şansının olmamasıdır. aPTT durumunda, pıhtılaşma süresinin hızını artıran bir aktivatör eklenir ve sonuçlar daha dar bir referans aralığında elde edilebilir. Bu nedenle PTT'nin referans aralığı 60-70 saniye iken aPTT'nin referans aralığı 30-40 saniyedir.
Basit bir deyişle, PTT, bir kişide kanın pıhtılaşması için geçen toplam süreyi değerlendirmek için yapılan tıbbi bir testtir. Bunlar kanama ve tromboz gibi çeşitli kanama bozukluklarının teşhis edilmesine yardımcı olur. PTT testi için, kan örneğinin toplandığı bir test tüpüne oksalat veya sitrat eklenir.
aPTT ayrıca kan pıhtılaşması için tıbbi bir testtir, ancak kanın pıhtılaşması için geçen süreyi ölçmek yerine, içsel yolun pıhtılaşma faktörlerini değerlendirir. Bu testte pıhtılaşma süresini hızlandırmak için bir aktivatör kullanılır ve ayrıca heparin tedavisine daha duyarlıdır.
PTT ve aPTT Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | PTT | aPTT |
| Tanım | PTT, pıhtılaşma bozukluklarını teşhis etmek için kanın pıhtılaşması için geçen süreyi ölçen bir test türüdür. | aPTT, heparinin etkinliğini ölçen aktif kan pıhtılaşma testidir. |
| Önemi | PTT esas olarak pıhtılaşma faktörleri olarak bilinen çeşitli proteinlerin hem miktarını hem de performansını değerlendirir. | aPTT pıhtılaşma faktörleri I (fibrinojen), II (protrombin), V, VIII, IX, X, XI ve XII'yi araştırır. |
| Fonksiyonlar | PTT, öncelikle vücudun herhangi bir yerinde açıklanamayan kanama veya pıhtılaşma için bir sonda görevi görür. Test, hemostazın değerlendirilmesinde yardımcı olur. | aPTT, pıhtılaşma faktörlerinin içsel yollarını değerlendirmek için tıbbi bir tarama testi olarak kullanılır. |
| Pıhtılaşma Faktörleri | PTT, pıhtılaşma faktörleri VIII, IX, X ve XII'yi değerlendirir ve ölçer. | aPTT pıhtılaşma faktörleri V, VIII, IX, X, XI ve XII'yi değerlendirir ve ölçer. |
| Heparin Duyarlılığı | PTT, bir antikoagülan olan heparine daha az duyarlıdır. | aPTT, PTT'ye kıyasla heparine daha duyarlıdır. |
| Referans aralığı | 60-70 saniye PTT'nin referans aralığıdır ve normal kan pıhtılaşma zamanıdır. | aPTT'nin referans aralığı 30-40 saniyedir ve bir aktivatör eklenerek daraltılır. |
| Kritik Değerler | PTT değeri 100 saniyeyi geçerse spontan kanama anlamına gelir. | aPTT değeri 70 saniyeyi geçerse spontan kanamayı gösterir. |
PTT nedir?
PTT, kanın pıhtılaşma süresini ölçmek için tıbbi bir testtir. Bir PTT testi, bunlardan herhangi biri eksikse veya anormal davranış gösteriyorsa, belirli pıhtılaşma faktörlerinin işlevlerini kontrol eder. En sık görülen kanama bozukluğu hemofilidir. Bu nedenle PTT, aşırı kanama veya aşırı kan pıhtısı olup olmadığının anlaşılmasına yardımcı olur.
PTT testi yaptırmanın birkaç nedeni vardır. Bir kişi ağır kanaması varsa veya kolayca morarıyorsa PTT testi yaptırmalıdır. Birçok insanın damarında veya atardamarında kalp krizi ve felç riskini artıran bir kan pıhtısı vardır.
PTT testleri, birden fazla vücut bozukluğunu ancak pıhtılaşma süresini değerlendirerek analiz edebilir. Örneğin, herhangi bir karaciğer hastalığını, K vitamini eksikliğini ve lupus antikoagülan sendromu gibi otoimmün hastalıkları teşhis edebilir.
aPTT nedir?
aPTT aynı zamanda içsel yolların pıhtılaşma faktörlerini araştıran bir kan pıhtılaşma testidir. Bu testte kanın pıhtılaşma süresinin 30-40 saniyeye indirilmesi için bir aktivatör kullanılır. Bir aPTT testi, bir kişinin vücudunda farklı pıhtılaşma faktörlerinin nasıl çalıştığını öğrenebilir.
Bu test, heparin tedavisi görenlerde kan pıhtılaşmasını izlemek için çok faydalıdır. Yüksek dozlarda varfarin bu testin sonuçlarını etkileyebilir. Bu nedenle, bu testi yaptırmadan önce bir tıp uzmanına danışmak da akıllıca olacaktır.
aPTT testi, kan pıhtılaşma performansı için çok gelişmiş bir testtir ve bu nedenle birçok PTT testinin yerini almıştır. Bu test için dekalsifiye kan kullanılır ve kandaki pıhtılaşma faktörleri V, VII, IX, X, XI ve XII'nin eksikliğini teşhis edebilir.
PTT ve aPTT Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
PTT ve aPTT çeşitli özelliklere sahip olmakla birlikte, her ikisi de kan pıhtılaşma bozukluğunu araştırmak ve değerlendirmek için kullanılan tıbbi test türleridir. Her iki testte de kan plazması kullanılır.
Bu testler önemlidir çünkü herhangi bir kan pıhtılaşma bozukluğunu değerlendirmek gerekir. Çok az pıhtılaşma kapasitesi aşırı kanama riskini artırabilirken aşırı kan pıhtılaşması kan akışını engelleyebilir.
