Akla gelen en yaygın dairesel hareketler dönme ve dönmedir. İki tür dairesel hareket kafa karıştırıcı olabilir. Bu bölümün amacı, iki hareketin ayırt edilebileceği çeşitli yolları tanımlamaktır. Onlar aynı şey değil. Terimlerin kullanımı en iyi şekilde, dünya ile ilgili hareketler, özellikle de dünyanın dönüşü ve dönüşü ile doğrulanır.
Dönme ve Devrim
Dönme ve devir arasındaki temel fark, hareket ekseninin veya yolunun farklı olmasıdır. Döndürme, bir nesnenin kendi ekseni etrafında dönmesidir, oysa devrim, bir nesnenin belirli bir dairesel yoldaki bir nesnenin etrafında dönmesidir. Bir vücut kendi ekseni üzerinde bağımsız olarak dönebilir, oysa devrim, dış kuvvetlerin etki ettiği başka bir nesneyi çevreleyen bir nesneyi dikkate alır.
Bir cismin kendi ekseni etrafındaki doğal hareketi dönme olarak bilinir. Bir eksen, dönen nesnenin dönüşünü tamamlamak için etrafında döndüğü sanal bir referans çizgisidir. Topaç olarak görselleştirilebilecek olan dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüşü, fenomeni açıklamak için kullanılan en yaygın örnektir.
Öte yandan devrim, bir nesnenin çevresinin başka bir nesne etrafında dönmesi olgusudur. "Devrim" terimi, tanımlanmış bir dairesel yol içinde kalırken başka bir nesnenin etrafında dönen bir nesneyi ifade eder. Dünyanın güneş etrafındaki dönüşünü veya ayın dünya etrafındaki dönüşünü düşünün.
Dönme ve Devrim Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma parametreleri | döndürme | Devrim |
| Tanım | Dönme, bir cismin kendi ekseni etrafındaki dairesel hareketidir | Devrim, başka bir nesnenin ekseni etrafındaki dairesel harekettir |
| Bir iç eksen içeriyor mu? | Evet | Hayır |
| Harici bir eksen içeriyor mu? | Hayır | Evet |
| Pozisyon değişikliği var mı? | Hayır | Evet |
| Örnek | Dünyanın dönüşü gece ve gündüze neden olur | Dünyanın güneş etrafındaki dönüşü mevsimlerin değişmesine neden olur |
Rotasyon Nedir?
İki dairesel harekete aşinayız: daha sonra tartışılacak olan dönüş ve dönüş. Dönme, bir nesnenin kendi ekseni etrafında dönmesi olayıdır. Bunun anlamı, bir nesnenin hayali bir referans çizgisi etrafında dairesel bir yolda dönmesidir. Herhangi bir dış ekseni dikkate almaz; bunun yerine, eksenini dikkate alır. Örneğin dünya kendi ekseni etrafında dönerek gece ve gündüzün değişmesine neden olur. Dünyanın dönüşü on iki saat sürer ve ekseni, devrim denilen başka bir fenomenin uygulamasında dört mevsime neden olan bir açıyla eğilir.
Dönme sırasında vücudun konumu değişmez; bunun yerine, vücut kendi ekseni etrafında belirli bir pozisyonda döner. Dönmeyi matematiksel olarak düşünmeye çalışırsak, dönme sırasında koordinasyon sistemi belirli bir açısal yer değiştirme ile yeni eksenlere aktarılırken orijinin sabit kaldığını göreceğiz. Bunu bir topaç olarak hayal etmek de mümkündür. Ekseni keskin bir iğnedir ve dönüşü iğneyi çevreler. Dönme sırasında radyal mesafe sabit kalır ve değişmez. Bunu sürekli bir döngü veya sabit bir varyasyona sahip bir dizi olarak düşünebilirsiniz.
Devrim nedir?
Diğer dairesel hareket ise devrimdir. Bir cismin başka bir cismin etrafındaki dairesel hareketi devrim olarak bilinir. Rotasyon ve devrim arasındaki temel fark, rotasyonun dairesel hareket için bir iç eksen kullanması, devrimin ise bir dış eksen kullanmasıdır. Güneşin etrafında dönen dünyanın yanı sıra dünyanın etrafında dönen ayın en yaygın örnekleridir. Dünya, güneşin ekseni olan yörünge etrafında döner ve dünyanın güneş etrafındaki bir turunu tamamlaması 365 gün sürer.
Merkezkaç ve merkezcil kuvvetler gibi dış kuvvetler, devrim sırasında çalışır. Bu yüzden devrim sırasında dünya ekseninden çıkmaz. Her iki kuvvet de oldukça dengelidir ve dünyayı yörüngesinde tutar. Merkezkaç ve merkezcil kuvvetler zıt olduğu için birbirlerini dengelerler. Döndürme, döndürmeden farklı olarak bir dış eksen içerir. Bu fenomen, mevsimlerdeki değişimin yanı sıra dünyanın belirli bir açıyla eğilmesinden kaynaklanır. Dairesel bir yolda dönen nesne, dairesel yol sınırlı olmasına ve yarıçapı sabit kalmasına rağmen dönüş sırasında yönünü değiştirmelidir. Ancak dünyanın güneş etrafında dönerken izlediği yol elips şeklinde olduğu için iki radyal noktası vardır.
Dönme ve Devrim Arasındaki Temel Farklılıklar
Çözüm
Bu fenomeni göstermek için kullanılan en yaygın örnek, dünyanın bir topaç olarak görselleştirilebilecek kendi ekseni etrafında dönmesidir. Dönme sırasında vücudun pozisyonu değişmez; bunun yerine eksenini aynı konumda çevreler.
Tanımlanmış bir dairesel yol içinde kalırken başka bir nesnenin etrafında dönen bir nesneye "devrim" denir. Dünyanın güneş etrafındaki dönüşünü veya ayın dünya etrafındaki dönüşünü düşünün. Bir devrim sırasında, merkezkaç ve merkezcil kuvvetler gibi dış kuvvetler iş başındadır. Birbirlerini dengelerler çünkü merkezkaç ve merkezcil kuvvetler zıttır. Ancak dünyanın güneş etrafında dönerken izlediği yol elips şeklindedir ve iki radyal noktası vardır.
Dönme ve devir arasındaki temel ayrım, dairesel hareketin ekseni veya yoludur. Döndürme, bir nesnenin kendi ekseni etrafında dönmesi, devrim ise bir nesnenin dairesel bir yolda başka bir nesnenin etrafında dönmesidir. Bir cisim kendi ekseni etrafında dönebilirken, devrim, bir cismin dış kuvvetlerin etkisi altında başka bir cismi çevrelemesini ifade eder.
