Hormonlar vücudumuzda endokrin ve ekzokrin bezler olmak üzere ikiye ayrılan bezler tarafından salgılanır. Hormonlar, vücudun birçok organ ve organ sisteminin düzgün çalışması için gereklidir. Hücrelerin, organların ve diğer yaşamı sürdüren sistemlerin aktivitesini kontrol ederler.
Hormonlar, vücudumuzun düzgün çalışmasına yardımcı olan kimyasal habercilerdir. Endokrin sistem endokrin bezlerden oluşurken, ekzokrin sistem ekzokrin bezlerden oluşur. Endokrin sistemin endokrin sistemden nasıl farklı olduğuna bir göz atalım.
Endokrin Sistem ve Ekzokrin Sistem
Endokrin sistem ile ekzokrin sistem arasındaki fark, endokrin sistem bezlerinde kanalların bulunmamasıdır. Hormonlar endokrin sistem tarafından salgılanır. Bununla birlikte, aksine, kanallar ekzokrin sistemin bezlerinden geçer. Ter, sebum, enzimler ve mukusun tümü ekzokrin sistem tarafından üretilir. Endokrin bezlerinin salgıları daha yavaş bir hızda taşınır. Aynısı, ekzokrin sistemin kullanımında da daha yüksek bir hızda gerçekleşir.
Endokrin bezleri endokrin sistemin ana bileşenleridir. Endokrin sistemin bezleri, üretimlerini ve salgılarını doğrudan kan dolaşımına bırakır. Transit kan yoluyla olduğu için endokrin bezlerinin tepki verme süresi gecikir. Karaciğer, yumurtalıklar, pankreas, tiroid bezi, testisler, talamus bezi, epifiz bezi ve hipofiz bezi endokrin bezlerine örnektir.
Ekzokrin sistemin temel bileşenleri ekzokrin bezleridir. Ekzokrin bez salgıları dolaşıma girmez. Ekzokrin bezi enzimleri ve salgıları daha hızlı hareket eder. Yol kanallardan geçtiği için ekzokrin bezleri hızlı tepki verir. Meme bezleri, tükürük bezleri ve yağ bezleri ekzokrin bezlerine sadece birkaç örnektir.
Endokrin Sistem ve Ekzokrin Sistem Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Endokrin sistem | Ekzokrin Sistem |
| İçerir | Endokrin bezleri. | Ekzokrin bezleri. |
| Kanallar: Varlık/Yokluk | Kanallara sahip olmak. | Kanallara sahip olmayın. |
| Sekreter Ürünleri | Hormonlar. | Ter, sebum, enzimler ve mukus gibi enzimler. |
| Kan dolaşımına dökülen | Doğrudan kan dolaşımına dökün. | Kan dolaşımına dökülmez. |
| ulaşım oranı | Daha yavaş bir hızda gerçekleşir. | Daha hızlı bir hızda gerçekleşir. |
| Tepki Süresi | Tepki süresi yavaş. | Tepki süresi hızlıdır. |
| Örnekler | Epifiz bezi, hipofiz bezi, karaciğer, yumurtalıklar, pankreas, tiroid bezi, testisler, talamus bezi. | tükürük bezleri, yağ bezleri, meme bezleri. |
Endokrin Sistem Nedir?
Endokrin sisteminin temel bileşenleri endokrin bezleridir. Endokrin bezlerinde kanallar bulunmaz. Örneğin hormonlar endokrin sistem tarafından salgılanır. Endokrin bezlerinin üretimi ve salgıları doğrudan kan dolaşımına enjekte edilir.
Endokrin bezlerine "kanalsız bezler" de denir. "Endo" kelimesi "içeride", "kriz" kelimesi ise "salgılamak" anlamına gelir. Endokrin bezlerinin hormon salgıları çok fazla ise hastalıklara neden olur. Ancak aynı durum çok düşük hormon salınımında da söz konusudur. Hastalıklar arasında hipoglisemi, hipotiroidizm ve diyabet bulunur.
Endokrin bezi salgılarının taşınma hızı daha yavaştır. Transit kan yoluyla olduğu için endokrin bezlerinin tepki süresi uzundur. Karaciğer, yumurtalıklar, pankreas, tiroid bezi, testisler, talamus, epifiz bezi ve hipofiz bezi endokrin bezlerinin örnekleridir.
Ekzokrin Sistem Nedir?
Ekzokrin bezleri ekzokrin sistemin temelidir. Kanallar ekzokrin sistemdeki bezleri birbirine bağlar. Ter, sebum, enzimler ve mukusun tümü ekzokrin sistem tarafından salgılanır. Ekzokrin sistem bezlerinin salgıları dolaşıma girmez.
Ekzokrin sistemleri oluşturan bezlerin tüm salgılarını hem dış hem de iç epitel yüzeylerine biriktirdiği bilinmektedir. Bu epitel yüzeyler, vücuttaki kan damarları yüzeyini, organları ve boşlukları çizer. Ekzokrin sistemin neden olduğu bozukluklar arasında devasalık, cücelik, hipotiroidizm, hipertiroidizm vb.
Ekzokrin bez enzimlerinin veya salgılarının bulaşma hızı daha hızlıdır. Ekzokrin bezleri, kanallarda hareket ettikleri için hızlı bir tepki süresine sahiptir. Meme bezleri, tükürük bezleri ve yağ bezleri ekzokrin bezlerine örnektir.
Endokrin Sistem ve Ekzokrin Sistem Arasındaki Temel Farklılıklar
Çözüm
Hormonlar, vücudun organlarının ve sistemlerinin düzgün çalışması için gereklidir. Hücre ve organların işlevlerini ve diğer hayati yaşam süreçlerini kontrol ederler. Hormonlar, vücudumuzun düzgün çalışmasına yardımcı olan kimyasal habercilerdir. Hormonlar, vücudumuzdaki endokrin veya ekzokrin olarak sınıflandırılan bezler tarafından salgılanır. Endokrin sistem endokrin bezlerden oluşurken, ekzokrin sistem ekzokrin bezlerden oluşur.
Endokrin bezlerinin kan dolaşımı ile doğrudan ilişkisi vardır, salgılar içine dökülür ve bu nedenle hedef bölgeye ulaşması zaman alır. Aksine ekzokrin sistemdeki geçiş mevcut kanallardan olduğu için ekzokrin bezlerin ürettiği enzimler endokrin sisteme göre çok daha hızlı hedef bölgeye ulaşır.
