“Equinox” ve “gündönümü” kelimeleri, farklı mevsimlerde olan 4 günü ifade eder. İlkbahar ve sonbaharda ekinoks, yaz ve kış mevsimlerinde gündönümü meydana gelir.
Ekinoks ve Gündönümü
Ekinoks ve gündönümü arasındaki fark, ekinoksun gündüz ve gecenin uzunluğu birbirine eşit olduğunda meydana gelmesi ve gündönümü, gündüz/gecenin yılın en uzun olduğu zaman meydana gelmesidir. Bunlar, Dünya'nın güneş etrafındaki dönüşü ve dönme hareketi nedeniyle oluşan doğal olaylardır.
Dünyanın yarım küreleri, güneşin hem kuzey hem de güney yarım küreden görülebileceği şekilde hizalandığında bir ekinoks meydana gelir. Bu, 22-23 Eylül tarihlerinde bir kez ve 20-21 Mart tarihlerinde bir kez olmak üzere yılda iki kez gerçekleşir. Bu, güneşin odak noktası doğrudan ekvatorun üzerinde olduğunda ortaya çıkar.
Öte yandan, gün veya gece yılın en uzun olduğu zaman bir gündönümü meydana gelir. Dünyanın güneşe doğru veya güneşten uzaklaşmasına gündönümü denir. Bu, yılda iki kez 21-22 Aralık'ta ve bir kez 20-22 Haziran'da gerçekleşir. Bu, Dünya'nın kendi ekseni etrafında kayması nedeniyle oluşur. Dairenin belirli bir noktasında, kuzey kutbu, Güneş'e en yakın olarak adlandırılan tüm hesaplara göre en uzun günü veya en uzun akşamı verir.
Ekinoks ve Gündönümü Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Ekinoks | Gündönümü |
| Tanım | Gece ve gündüzün eşit olduğu zaman dilimidir. | Gündönümü, gün daha uzun veya gece daha uzun olduğunda meydana gelir. |
| içinde oluşur | İlkbahar ve sonbahar | Yaz ve kış |
| Gündüz ve gece uzunluğu | Eşit gündüz ve gece | En uzun/en kısa gündüz ve gece |
| Güneşin Konumu | ekvatorda | Kuzey ve güney yarım kürede |
| oluşma zamanı | İlkbahar Ekinoksu - 21 MartSonbahar Ekinoksu - 23 Eylül | Yaz gündönümü- 21 HaziranKış gündönümü- 21/22 Aralık |
Ekinoks nedir?
Ekinoks kelimesi Latince aequus (eşit) ve nox (gece) kelimelerinden türetilmiştir. Günün periyodu gecenin periyoduna eşittir. İlkbahar ve sonbahar ekinoksları olmak üzere iki tür Ekinoks vardır. Bu isimler, yarım kürelerden birindeki mevsimlerin astronomik tanımıyla verilir.
Bu ekinokslar Mart ve Eylül aylarında gerçekleşir. Mart ekinoksu 20-21 civarında, Eylül ekinoksu ise 22-23 civarında gerçekleşir. Sonbahar ekinoksu 23 Eylül'de eşit uzunlukta gündüz ve gece ile gerçekleşir. Sadece bu ekinokslarda gece ve gündüz arasındaki sınır dünyanın ekvatoruna diktir. Ayrıca hepimizin algılayabileceği Mart ekinoksu çevresinde iş başında olan başka aktörler de var. Erken gün doğumu, daha sonra gün batımı, daha hafif rüzgarlar ve bahar bitkileri, Kuzey yarımkürede Mart ekinoksunu işaret ediyor. Güney ekvatorda ise karşıt mevsimlerle karşılaşılır - daha sonra gün doğumları, daha erken gün batımları, daha soğuk esintiler, kuru ve dökülen yapraklar.
Ekinokslar, güneşin ekvatorun herhangi bir noktasında olduğu anlamına gelen ekvatora yakın güneş altı noktalarının olduğu durumlardır. Subsolar noktası Mart ekinoksunda (21) kuzeye doğru hareket ederken, Eylül ekinoksunda (23) güneye doğru hareket eder.
Gündönümü nedir?
Gündönümü kelimesi, Latince sol "güneş" ve kız kardeş "hareketsiz durmak" kelimesinden türetilmiştir. Gündönümü, Dünya'nın güneşe göre konumu ve eğiminin, yalnız bir günde en fazla ışık süresi ölçüsünü veya minimum güneş ışığı süresi ölçüsünü getirdiği iki mevsimden biridir.
Gündönümü, güneşin en kuzey noktasına (21 Haziran civarında, Kuzey Kutbu'nun güneşe en yakın eğimli olduğu zaman) veya en güney noktasına (22 Aralık civarında, daha soğuk zaman boyunca) ulaştığı yıl içinde belirli iki dakikadan biridir. Yıl gündönümü) Dünya ekvatorundan. Gündönümleri geleneksel olarak yaz ve kış başlangıcını kontrol etmek olarak kabul edilir.
Her durumda, hangi mevsimin her gündönümü ile başladığı, ekvatorun hangi tarafında bulunduğunuza bağlıdır. Kuzey Yarımküre'de, geç bahar gündönümü Haziran'da ve yılın daha soğuk zaman gündönümü Aralık'ta gerçekleşir. Güney Yarımkürede, bunun tersi.
Ekinoks ve Gündönümü Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Yıl boyu süren bir gözlem çalışması, gündönümü ve ekinoks zamanlarını izliyor. Gökyüzüne bakmak için her gün birkaç dakika ayırın ve ufkunuz boyunca şafak veya gün batımının nerede gerçekleştiğini not edin. Birkaç hafta sonra, konumlarda net bir kuzey veya güney değişikliği fark etmek kolaydır. Ne kadar yakın olduklarını görmek için gün doğumu ve gün batımı zamanlarını basılı takvimdekilerle karşılaştırın.
Dünyanın ekseni şimdi olduğu gibi eğik olmasaydı, dünyada mevsimlerin nasıl olmayacağını bir düşünün. Başka bir deyişle, belirli bir bölgede doğrudan güneş ışığı her zaman mevcut olacaktır. Öte yandan, karanlık yıllar boyunca her zaman başka bir yerde mevcut olacaktı.
Herkesin gerçekleştirebileceği harika bir uzun vadeli bilim pratiğidir ve sayısız bilim fuarı projesinin odak noktası olmuştur! Gündönümü ve ekinokslarla ilgili ilk kavramlar, gökyüzü gözlemcilerinin gezegenimizin hareketini anlamanın hiçbir yolunun olmadığı bir zamana kadar uzansa da, o zamandan beri güncellendi.
