Damıtma, Kimyada karşılaşılan çok yaygın bir kelimedir. Karışımları ayırmak için en yaygın kullanılan fiziksel işlemlerden biridir. Maddenin uçuculuğundaki farklılıklara bağlı olarak sıvı karışımları ayırmaya yardımcı olan popüler bir yöntemdir.
Damıtma, temel olarak, sıvı bir karışımdan bileşenlerin belirli bir şekilde kaynatılması ve ardından bunların yoğunlaştırılmasıdır. Belirli bir bileşenin konsantrasyonunu artırmaya yardımcı olur. Bir karışımdan saf bir bileşen elde etmek de yararlıdır. Damıtma işlemi herhangi bir kimyasal reaksiyona bağlı değildir. Bu tamamen fiziksel bir süreçtir. Birçok sektör için önemli bir süreçtir.
Damıtma işleminin çeşitli türleri vardır. Birçoğunun bazıları - basit, kesirli, buhar, vakum vb. En sık kullanılan işlemler Kesirli ve Basittir. Bunların her ikisi de aynı ekipmanı kullanarak karışımları ayırmaya yardımcı olur. Ancak, iki fark arasında önemli bir fark vardır.
Kesirli ve Basit Damıtma
Kesirli ve Basit Damıtma arasındaki fark, Kaynama noktaları birbirine yakın olan kimyasallarla karışımları ayırırken Kesirli Damıtmanın yaygın olmasıdır. Öte yandan, Basit Damıtma, kaynama noktaları birbirinden farklı kimyasallarla karışımları ayırırken yaygındır.
Kesirli ve Basit Damıtma Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametresi | Kademeli damıtma | Basit Damıtma |
| İşlem | Fraksiyonel Distilasyon, kaynama noktaları birbirine yakın olan karışımları ayırmak için kullanılır. | Basit Damıtma, kaynama noktaları arasında büyük fark olan karışımları ayırmak için kullanılır. |
| Teçhizat | Fraksiyonel Damıtma, karmaşık ekipman ve bir fraksiyonlama kolonu gerektirir. | Basit Damıtma, basit ekipman gerektirir. İki şişeye ve bir kondansatöre ihtiyacı var. |
| damıtma döngüsü | Kesirli Damıtma işlemi en az iki döngüden geçmelidir. | Basit Damıtma işlemi, bir damıtma döngüsünden geçmelidir. |
| Kullanmak | Fraksiyonel Damıtma işlemi, sıvı maddeyi katı maddeden ayırmaz. | Basit Damıtma işlemi, sıvı maddenin katı bir maddeden ayrılmasına yardımcı olur. |
| Örnek | Ham petrol arıtma işlemi, fraksiyonel damıtma yoluyla yapılır. | Deniz suyunun saflaştırılması işlemi basit damıtma yoluyla yapılır. |
Fraksiyonel Damıtma nedir?
Kesirli Damıtma, karışabilir sıvıları ayırmak için kullanılan yaygın bir yöntemdir. Sıvıların kaynama noktaları birbirine çok yakındır. Fraksiyonel damıtma, maddelerin farklı parçalara ayrılması için sürekli damıtma ve yoğunlaştırma içeren fiziksel bir işlemdir. Karışımın bazı kısımları kaynamaya ve buharlaşmaya başladığında maddelerin belirli bir sıcaklıkta ısıtılmasını içerir. Farklı sıvılar farklı sıcaklıklarda kaynadığından, kaynama noktası düşük olan sıvı önce kaynar ve buhara dönüşür. Bu işlem, karışımın kaynama noktalarının (25°C) içinde olduğu maddeler için yaygın olarak kullanılır.
Kesirli Damıtma işlemi biraz karmaşıktır. Uygun bir aparat ve bir parçalama kolonu gerektirir. Bu işlemde çeşitli küçük basit damıtma işlemleri gerçekleştirilir. Cihazda bir miktar kayıp meydana gelir. Bu işlem, sıvı maddenin katı bir maddeden ayrılmasında da yardımcı olabilir.
Fraksiyonel damıtma işlemi, endüstrilerin günlük faaliyetlerinde yaygın olarak gerçekleştirilir. Fraksiyonel damıtmanın en yaygın örneği ham petrolün rafine edilmesi içindir.
Basit Damıtma nedir?
Basit Damıtma, maddeleri ayırmak için kullanılan en yaygın tekniklerden biridir. Basit damıtmanın temeli, farklı maddelerin farklı kaynama noktalarına sahip olması gerçeğidir. Karışımların kaynatılmasını ve ardından yoğunlaştırılmasını içerir. Belirli bir maddenin konsantrasyonunu arttırmak için kullanılır. İşlem, maddeleri gaz haline dönüştürmek için maddenin kaynama noktalarındaki farkı kullanır. Kimyasal reaksiyon olmadan tamamen fiziksel bir süreçtir.
İşlem, kaynama noktalarındaki farkı minimum elli derece olan sıvıları ayırmak için uygundur. Ayrılması gereken karışım ısıtıldığında, buharlaşan madde karışımın düşük sıcaklıkta kaynayan bileşeni açısından zengin olacaktır. Basit Damıtma işlemi basittir ve sadece iki şişe ve bir yoğunlaştırıcı kullanılarak yapılabilir. Sıvıyı katı bir maddeden ayırmak için kullanılabilir ve bunun tersi de geçerlidir.
Basit Damıtma, gerçekleştirilmesi basit olduğu ve herhangi bir bölme sütunu gerektirmediği için çok yaygın bir uygulamadır. İşlem sadece tek bir damıtma döngüsü ile gerçekleştirilebilir. Bunun örneği deniz suyunun arıtılmasıdır.
Kesirli ve Basit Damıtma Arasındaki Temel Fark
Çözüm
Damıtma, maddeleri bir karışımdan ayırmak için çok yaygın olarak kullanılan bir işlemdir. Bunu yapmanın çeşitli yolları vardır. En yaygın olanları Fraksiyonel Damıtma ve Basit Damıtmadır.
İkisi arasındaki fark, Fraksiyonel Damıtma, maddelerinin kaynama noktaları birbirine yakın olan bir karışım için uygundur. Öte yandan, Basit Damıtma, kaynama noktaları birbirinden çok farklı olan bir karışım için uygundur. Kesirli Damıtmanın gerçekleştirilmesi zordur, oysa Basit Damıtma kolay bir işlemdir.
