Hem Genotip hem de Fenotip terimleri kulağa kesinlikle benzer geliyor. Ancak aralarında oldukça fark var. Her iki terim de aynı organizma ile ilgili olabilir, o zaman bile terimler arasında bir bütün olarak büyük bir fark vardır.
Genotip ve Fenotip
Genotip, bir hücrenin genetik alanının bir parçasıdır. Başka bir deyişle, bir organizmanın benzersiz ve değişken özelliklerinden veya özelliklerinden sorumlu olduğu düşünülen bir dizi gendir.
Fenotip ise bir organizmanın gözlemlenebilir özelliklerini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Basit bir deyişle, fenotip, herhangi bir organizmanın fiziksel görünümü veya dışarıdan nasıl göründüğüdür.
Her iki terim de birbiriyle yakından bağlantılıdır. Bunun temel nedeni, genotipin bir organizmanın fenotipini belirlemenin üç yolundan biri olmasıdır. Bu nedenle aynı veya benzer genotipe sahip organizmaların fiziksel olarak benzer görünmesi gerekli değildir.
Genotip ve Fenotip Karşılaştırma Tablosu (Tablo Halinde)
| Karşılaştırma Parametresi | Genotip | Fenotip |
|---|---|---|
| Anlam | Genotip, bir organizmanın benzersiz özelliklerinden sorumlu olan gen kümesini ifade eder. | Fenotip, bir organizmanın fiziksel görünümünü veya özelliklerini ifade eder. |
| Mevcudiyet | Vücutta genetik materyal şeklinde bulunur. | Genleri dış görünüş şeklinde ifade eder. |
| Belirleme | Genotipi belirlemek için polimeraz zincir reaksiyonu vb. bilimsel yöntemler kullanılmaktadır. | Fenotip, bir organizmanın basit bir şekilde gözlemlenmesiyle belirlenebilir. |
| doğallık | Genotip kalıtsaldır, yani ebeveynlerinden bir yavru tarafından miras alınır. | Fenotip, bir bütün olarak bir ebeveynden miras alınamaz. |
| Etkilemek | Sadece ebeveynden kalıtılan genlerden etkilenir. | Sadece genotipten değil, çevresel koşullar vb. diğer şeylerden de etkilenir. |
| Örnek | Genotip örnekleri Kan Grubu, Göz rengi, boy veya genetik hastalıklar olabilir. | Fenotip ağırlık veya fizik olabilir. |
Genotip nedir?
Teknik anlamda genotip, bir hücrenin genetik yapısının veya görünümünün bir parçasıdır. Basit bir ifadeyle, bir organizmanın DNA formundaki kalıtsal bilgisidir.
Genotip, bir organizmanın yaşamı boyunca sabit kalan ve fiziksel faktörlerle değiştirilemeyen bir şeydir. Bunun nedeni, ebeveynlerinden bir yavru tarafından miras alınmasıdır.
Genotip ancak biyolojik testler veya polimeraz zincir reaksiyonu gibi bilimsel yöntemlerle belirlenebilir. Esas olarak vücuttaki hücrelerde mevcut olduğu için sadece gözlemle tespit edilemez.
Genotip, Fenotip oluşturmanın önemli bir bileşenidir. Bu, aynı tür genotipin aynı tür Fenotip üreteceği anlamına gelir. Ayrıca sadece genlerden etkilenir, çevresel koşullar gibi başka hiçbir faktörden etkilenmez.
Homozigot çekinik, homozigot baskın veya heterozigot gibi farklı Genotip türleri vardır. Daha iyi anlamak için, genotipler, cinsel üreme durumunda her iki ebeveynden de miras alınan bir organizmanın belirli biyolojik özelliklerinden sorumlu olan genler kümesidir.
Genotipler, bir organizmanın kan grubu, göz rengi, organizmanın boyu gibi çeşitli özellikleri belirleyebilir. Ayrıca herhangi bir genetik hastalığın ebeveynlerden yavrulara taşınmasından da sorumludur.
Fenotip nedir?
Fenotip, bir organizmanın kolayca gözlemlenebilen özelliklerini ifade eder. Basit bir deyişle, bir organizmanın fiziksel görünümü veya özellikleri fenotip olarak adlandırılır.
Fenotip, genotip, kalıtsal epigenetik faktör ve kalıtsal olmayan çevresel faktörler olmak üzere üç faktör tarafından belirlenir. Bu, aynı veya benzer genotipe sahip tüm organizmaların, fenotipi belirleyen diğer iki faktördeki farklılık nedeniyle tam olarak aynı görünmeyecekleri veya aynı görünmeyecekleri anlamına gelir.
Aynı fenotipin, yine diğer iki faktör nedeniyle aynı genotipe ait olabileceğini veya olmayabileceğini de ifade eder. Bunun dışında, yavrular tarafından tamamen ebeveynlerden miras alınmazlar. Bir fenotipin sadece genotip kısmı ebeveynlerden miras alınır.
Bir fenotip belirlemek için biyolojik veya bilimsel testler yapmak gerekli değildir, çünkü söz konusu organizmanın dikkatli bir şekilde gözlemlenmesiyle kolayca belirlenebilir.
Daha iyi anlamak için, fenotip, genotipin çevre ile etkileşiminden üretilen gözlemlenebilir özelliklerin tamamıdır. Bu aynı zamanda fenotipin bir organizmanın yaşamı boyunca sayısız değişikliğe uğrayabileceğini de gösterir.
Fenotipler ayrıca bir organizmanın ağırlığı veya fiziği gibi bir organizmanın çeşitli özelliklerini de belirler.
Genotip ve Fenotip Arasındaki Temel Farklılıklar
Genotip ve fenotip, aynı kişiye ait olsalar bile, birbirine bağlı ancak büyük ölçüde farklı şeylerdir.
Çözüm
Genotip ve fenotip arasındaki farkı anlamak karmaşık değildir. Bunlar, ayırt edilmesi o kadar da karmaşık olmayan, karmaşık görünen iki tıbbi terimdir.
Özetlemek gerekirse, genotip, yavrular tarafından ebeveynlerinden miras alınan hücrelerin içinde bulunan genetik materyaldir; fenotip, genotip dahil olmak üzere üç faktörün bir sonucu olan ve dolayısıyla tamamen kalıtsal olmayan bir organizmanın gözlemlenebilir özellikleridir.
- https://www.karger.com/Article/Abstract/29497
- https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/nejm199310283291804
- https://science.sciencemag.org/content/328/5977/469.short
- https://www.bmj.com/content/308/6934/942.short
