Bir hikaye, kurgusal bir eser veya bir sanat eseri, hikayeyi devam ettiren bir tema, olay örgüsü, bir ortam ve bir ahlak üzerine kuruludur. İster bir tema olsun, ister ahlaki olsun, her ikisinin de önemi ve hizmet etme amaçları vardır. Hikayenin teması hikayenin konusudur ve ahlaki bir öğreti veya mesajdır.
Konu ve ahlak birbiriyle örtüşen kavramlar olsa da aralarında ince bir çizgi vardır. Ancak aralarında büyük bir fark vardır.
Tema vs Ahlaki
Tema ve ahlaki arasındaki fark, temanın, bir yazarın hikaye boyunca takip ettiği veya tüm hikayenin dayandığı merkezi bir fikir olması ve genellikle karakterler, olay örgüsü ve bir hikayenin ortamı tarafından iletilmesidir., bir hikayenin ahlaki, yazarın hikaye aracılığıyla anlatmaya çalıştığı ders veya öğretidir.
Bir hikayenin ahlaki, hikayenin teması olabilir, ancak bunun tersi mutlaka doğru değildir.
Tema ve Ahlaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametresi | Tema | ahlaki |
|---|---|---|
| Sözlük tanımı | Bir konu veya tartışma konusu, bir hikaye veya kitabın birleştirici ve baskın fikri. | Doğru yapma ve yanlış yapma kavramı veya yaşam ilkeleri ve etik davranış ile ilgili bir fikir, bir hikayeden öğrenilen bir ders. |
| Amaç | Bir hikayenin teması, hikayenin arkasındaki temel fikri anlatır. | Okuyucuya gerçek yaşam ilkesini öğretmek. |
| Hikayede Görünüş | Karakterler, olaylar, vb. aracılığıyla hikayede birkaç kez görünür. | Hikayenin ahlaki genellikle hikayenin sonunda gelir. |
| belirten | Hikâyenin teması doğrudan ifade edilmez, ancak anlaşılarak belirlenir. | Hikayenin ahlakı genellikle sonunda belirtilir, ancak günümüzde yazarlar ahlakı belirtebilir veya belirtmeyebilir. |
| Kimlik | Tema, tekrarlanan oluşumlar ve kelimelerle belirlenir. | Ahlaki genellikle bir ifadeyle sınırlıdır. |
Tema nedir?
Tema, hikayede merkezi bir tartışma konusudur ve bir hikayenin en önemli parçasıdır. Çalışmanın dayandığı ve ona göre ilerlediği kavramdır, yani baştan sona izlenen bir kalıptır. Tema olmadan, kurgusal bir çalışma dengesiz ve eksiktir çünkü o bir hikayenin arkasındaki birleştirici fikirdir. Hikayenin bir araya geldiği ve genellikle belirli bir örneği betimlediği fikirdir.
Tek bir hikayenin birden fazla teması olabilir. Bir tema hikaye boyunca birkaç kez ortaya çıkar ve hikayede karakterler, arsalar ve hikayenin ortamı aracılığıyla tasvir edilir. Tema doğrudan hikayede belirtilmez, yazarlar genellikle hikayenin temasını anlamayı okuyucuya bırakır.
Hikâyenin teması, karakterleri ve olay örgüleriyle, kelimelerin ve cümlelerin tekrar eden oluşumuyla tanımlanır. Temanın yaygın örnekleri arasında vatanseverlik, sevgi, merhamet, bağışlama, intikam, savaş, ihanet vb.
Ahlaki Nedir?
Hikayenin ahlaki, hikayeden öğrenilen bir ders veya onun aracılığıyla iletilen bir mesajdır. Ahlak, doğru ve yanlış şeyler, hayatta uyulması gereken ilkeler ve sahip olunması gereken etik davranış hakkındaki fikirdir. Ahlak, genellikle gerçek yaşam deneyimi ve insan yaşamındaki değerlerdir.
Genellikle, bir hikayenin hikaye boyunca açıklanan bir ahlakı vardır. Hikayenin ahlakı hikayenin sonunda belirtilir ve aktarılan tek satırlık bir ifadedir. Ahlakın amacı, birine hayatı için önemli olabilecek bir ders vermektir.
Çocuklara yönelik hikâye kitaplarında yer alan hikâyelerdeki ahlak, çocukların hayatlarının ilk yıllarında kendilerine ait bir algıya sahip olmadıkları için gelişim süreçlerinde önemli rol oynar. Yalnızca öğretim amaçlıdırlar.
Günümüzde yazarlar öyküde ahlakı belirtmemeyi ve okuyucunun anlamasını sağlamayı tercih etmektedirler. Dolayısıyla günümüz yazıları daha çok okuyucunun anlayışına bağlıdır.
Arasındaki Temel Farklar Tema ve Ahlaki
Çözüm
İnsanlar genellikle ikisini birbiriyle karıştırır, ancak bunlar farklıdır. Tema, kurgusal eserin hikayesidir ve hikayenin ahlaki, hikayede aktarılan bir derstir.
