Kuyular, kazma veya delme yoluyla yerden su çekebilir. Su, pompalarla veya kuyudan kovalar veya büyük mutfak eşyaları ile çekilerek zemin seviyesine kadar getirilir. Kazılmış kuyular genellikle kırsal alanlarda kullanılmaktadır. Delinmiş kuyular, sondaj makineleri kullanılarak yapılır ve suyu yüzeye çıkarmak için toprağın derinliklerine iner.
kazılmış kuyu vs sondaj kuyusu
Kazılmış kuyu ve Delinmiş kuyu arasındaki fark, Kazılmış kuyu, su tablasına sığ bir deliğin kazıldığı yerde su elde etmenin geleneksel bir yolu olmasıdır. Kuyu kazılarak elde edilen su, toprağın en üst tabakasından çıkarıldığı için kirlenebilir. Sondajlı kuyuda ise yeraltı suyu tablasından yeraltı suyunun çıkarılması için toprakta derin bir delik açılır.
Kazılan kuyu genellikle kırsal alanlarda elle açılır veya kürek kullanılır, bu nedenle sığdır. Suyu kum, silt, kil gibi daha az geçirgen ve üst toprak katmanlarından alır. Su tablası seviyesinin yeraltı suyu seviyesinin altına düştüğü kuru havalarda kuruma şansı yüksektir.
Açılan bir kuyu, döner bir sondaj makinesi ile zemine derinlemesine delinir. Delme makinesi, sert kayalara çarptığında delicinin çökmesini önlemek için koruyucu bir kaplama ile kaplanmıştır. Delinmiş bir kuyu 300-400 metre derinliğe kadar olabilir ve suyun kirlenme olasılığı neredeyse yok denecek kadar azdır.
Kazılmış Kuyu ile Sondajlı Kuyu Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | kuyu kazmak | sondaj kuyusu |
| Yapı | Elle veya kürekle kazılır. | Döner bir delme makinesi kullanılarak delinir. |
| Derinlik | Sığ bir deliği vardır ve en üst katmanlardan suyu çıkarır. | Yere 300-400 metre veya 1000 fit derinliğe kadar gidebilir. |
| Su kalitesi | Çıkarılan su minerallerde yüksektir ve bu nedenle iyi arıtılması gerekir. | Çıkarılan su, safsızlıkları filtreleyen yarı geçirgen bir zardan geçene kadar çamurludur. |
| Su çıkarma | El pompaları, elektrikli pompalar kullanılarak çizilebilir veya elle çizilebilir. | Su, emme veya elektrikli pompalar kullanılarak dışarı çekilir. |
| İçin kullanılır | Kırsal alanlarda evlerde günlük kullanım için kullanılmaktadır. | Şehirlerde yeraltı suyu seviyesi düşük olduğundan kentsel alanlarda evlerde veya fabrikalarda kullanılmaktadır. |
kazma kuyusu nedir
Kazılmış bir kuyu genellikle kırsal alanlarda veya kentsel alanların yıllar önce inşa edilmiş bazı yerlerinde görülür. Kazılan bir kuyu sığdır ve tutulan su, kirleticiler veya mineraller tarafından yüksek oranda kirlenmiştir. Arıtılmamış kuyu suyu alımı kişinin sağlığını etkileyebilir ve kolera, tifo, ishal vb. hastalıklara yol açabilir.
Su, kazılmış kuyudan pompalarla veya elle çekilir. Kazılan kuyular, kum, silt ve kil gibi yeraltı suyu tablasının en üst katmanlarından su çektiğinden, kurak mevsimde suyun tükenme olasılığı yüksektir.
Kuyu kazıldıktan sonra, su sızıntısı nedeniyle çökmemesi için tuğla veya beton malzemelerle korunmaktadır. Günümüzde kazılmış kuyular makineler kullanılarak da inşa edilebilmekte ve bu nedenle daha büyük çapta inşa edilmektedir.
Kazılan kuyular düşük teknoloji araçlarına ihtiyaç duyar ve ucuzdur. Yeraltı suyuna erişmek için genellikle el emeğine ihtiyaç duyar. Kazılan kuyuların ömrü, yeraltı suyu tablosunu doldurmaktan sorumlu oldukları için iklime ve yağmurların doğasına bağlıdır. Yağışlar iyiyse 10-20 yıla kadar sürebilir veya kuru alanlarda sadece 5 yılda kuruyabilir.
Sondaj Kuyusu Nedir?
Delinmiş bir kuyu, zeminde veya sert kayalarda bir kesme hareketi oluşturan masa döner veya kablolu alet delme makineleri ile delinir. Bu kuyuların derinliği 300 ile 900 metre arasında değişebilmektedir.
Açılan kuyularda, suyu sondajdan çeken PVC veya metal borular kullanılır, ancak su derin zemin katmanlarından çıkarıldığından çamurlu olabilir, bu nedenle suyu korumak ve filtrelemek için yarı geçirgen bir elek veya kasa kullanılır.
Patojenler yoluyla kontaminasyonu önlemek için, dış ortam ile kuyu arasında geçirimsiz bir bariyer sağlayan yüzey contası kullanılır. Açılan kuyular çoğunlukla su çıkarmak için kullanılır, aynı zamanda petrol ve diğer faydalı hidrokarbonları yerden almak için de kullanılır.
Bu derinlikten suyu çekmek için gereken enerji kadar su, elektrikli pompalar kullanılarak yerden çekilir. Çoğu sondaj kuyusu 30-50 yıl kadar sürer. Delme makinesinde kullanılan matkap ucu, tungsten gibi sert malzemelerden yapılmıştır ve matkap döndürüldükçe kayaları öğütmeye başlar, zemini deler ve tekrar yüzeye çıkar.
Kazılmış Kuyu ile Sondaj Kuyusu Arasındaki Temel Farklar
- Dug Wells ya elle ya da kürekle kazılır. Delinmiş kuyular, döner bir sondaj makinesi kullanılarak delinir.
- Kazılan kuyular sığ bir havuza sahiptir ve en üst katmanlardan su çeker. Sondaj kuyuları yerin 300-400 metre veya 1000 fit derinliğine kadar ulaşabilir.
- Kazılan kuyudan çıkarılan su mineral bakımından yüksektir ve bu nedenle iyi arıtılması gerekir. Sondaj kuyularından çıkarılan su, safsızlıkları filtreleyen yarı geçirgen bir zardan geçene kadar çamurludur.
- Kazılan kuyulardan su, el pompaları, elektrikli pompalar kullanılarak çekilebilir veya elle çekilebilir. Açılan kuyulardan gelen su, emme veya elektrikli pompalar kullanılarak çekilir.
- Kazılmış kuyular kırsal alanlarda evlerde günlük kullanım için kullanılmaktadır. Sondaj kuyuları şehirlerde yeraltı suyu seviyesinin düşük olması nedeniyle evlerde veya fabrikalarda kullanılmaktadır.
Çözüm
Kuyular, su ve bazı durumlarda petrol, doğal gazlar veya diğer hidrokarbonları dünya yüzeyinden çıkarmak için icat edildi, böylece insanlar tarafından ihtiyaçları için kullanılabilecekler. Bu kaynakların aşırı kullanımı onları tüketiyor.
Kuyular kazılabilir veya delinebilir. Kazılan kuyular sığdır ve patojenlere ve endüstriyel kirliliğe yeterince meyilli olan toprağın en üst katmanlarından su çektikleri için yüksek kontaminasyon şansına sahiptir. Kazılmış kuyular eski zamanlarda tercih edilmekte ve daha çok kırsal kesimlerde görülmektedir. 10-20 yıllık bir ömrü vardır.
Açılan kuyular 300-900 metre derinliğinde olup, ucu tungsten gibi sert metallerden yapılmış makinelerde açılmaktadır. Uç kısmı, alt kısımdaki sert kayalara veya yüzeylere çarptığında kırılmaması için bir kasa ile korunmaktadır. Evde kuyulardan su çıkarmak veya petrol ve gaz kuyuları oluşturmak için endüstriyel kullanım için kullanılır. Tükenene kadar 30-50 yıl kullanılabilir.
Referanslar
- https://doi.org/10.1080/03067319.2020.1800000
- https://doi.org/10.2118/119366-MS
