Glikoz moleküllerinin parçalanması nedeniyle hücrelerin içinde enerjinin serbest bırakıldığı sürece Hücresel solunum denir. Bu süreç ayrıca oksijen kullanımına dayalı Aerobik ve Anaerobik Solunum olarak bilinen 2 kategoriye ayrılır.
Aerobik ve Anaerobik Solunum
Aerobik ve Anaerobik Solunum arasındaki fark, Aerobik solunum sürecinin oksijene bağlı olması, anaerobik solunumun ise enerji üretimi için oksijene bağlı olmamasıdır. Hücresel solunum süreci ya mitokondride ya da sitoplazmada Aerobik ya da Anaerobik Solunum mekanizmasıyla gerçekleşir.
Aerobik Solunum, besinlerden enerji üretmek için oksijen kullanan hücresel solunumun alt kategorisidir. Aerobik kelimesi şu kelimeden türetilmiştir. Oksijen kendisi. Aerobik hücresel solunumun yan ürünü karbondioksit ve Adenozin trifosfattır (ATP).
Anaerobik Solunum, besinlerden enerji üretmek için oksijen kullanmayan hücresel solunumun alt kategorisidir. Anaerobik kelimesi şu kelimeden türetilmiştir. Oksijen değil kendisi. Anaerobik hücresel solunumun yan ürünü laktik asit ve ATP'dir. ATP'nin tüm hücrelerin enerji para birimi olduğunu unutmayın.
Anaerobik solunum, solunum sürecinde oksijenin varlığı nedeniyle aerobik hücresel solunumla karşılaştırıldığında glikoz tamamen parçalanmadığından nispeten daha az enerji kullanır.
Aerobik ve Anaerobik Solunum Arasındaki Karşılaştırma Tablosu (Tablo Şeklinde)
| Karşılaştırma Parametresi | Aerobik Solunum | anaerobik solunum |
|---|---|---|
| Tanım | Aerobik solunum, oksijen kullanarak glikozu parçalayarak enerji üretimini içerir. | Anaerobik solunum, glikozu oksijen kullanmadan parçalayarak enerji üretimini içerir. |
| İşlem Süresi | Yavaş ve zaman alıcı bir süreçtir. | Aerobik süreçten nispeten daha hızlıdır. |
| yanma süreci | Aerobik solunum tam yanma sürecine sahiptir. | Anaerobik solunum eksik yanma sürecine sahiptir. |
| Gereksinimler | İşlemin gerçekleşmesi için oksijen ve glikoz varlığını içerir. | İşlemin gerçekleşmesi için sadece oksijenin varlığını içerir. |
| Son Ürünler | İşlemin yan ürünleri olarak Karbon Dioksit ve Su üretilir. | Yan ürün olarak etanol, laktik asit ve karbon dioksit üretilir. |
| Enerji Üretim Miktarı | Glikozu tamamen parçalamak için oksijenin varlığından dolayı yüksek miktarda enerji üretimi içerir. | Glikozu tamamen parçalamak için oksijenin olmaması nedeniyle nispeten düşük miktarda enerji üretimi içerir. |
| Denklem | Glikoz + Oksijen à Su + Enerji + Karbon Dioksit | Glikoz ve Enerji + Laktik Asit |
| Örnekler | Bitkiler ve hayvanlar gibi ökaryotlar, Aerobik Solunumun yaygın örnekleridir. | İnsan kas hücrelerinde ve bakterilerde, mayalarda vb. Bulunanlar gibi ökaryotlar, Anaerobik Solunumun yaygın örnekleridir. |
Aerobik Solunum Nedir?
Aerobik Kimyasal Reaksiyon, oksijen varlığında enerji üretmek için glikoz moleküllerini parçalamayı içeren enzim katalizli zincir reaksiyonudur.
Bu kimyasal reaksiyonların son ürünleri, Karbondioksit, su ve çok fazla enerji gibi yan ürünler verir. Bu işlemden sonra enerji olarak yaklaşık 2900 kJ/mol glikoz açığa çıkar.
Aerobik Solunum için Kimyasal Denklem
Glikoz + Oksijen → Karbondioksit + Su + Enerji
ATH yani Adenozin trifosfat ile birlikte sürecin yan ürünleri olarak Karbon Dioksit ve Su üretilir. ATH, kas hareketi veya kimyasal sentez gibi çeşitli süreçleri yürütmek için hücrelere enerji verir.
Bu kimyasal solunum, hayvanlarda ve bitkilerde çok yaygındır. Nefes alma şeklimizi görürsek, bol miktarda oksijen soluruz ve karşılığında karbondioksit veririz.
Oksijen, zaten glikoz içeren vücudun farklı hücrelerine ulaştığında, daha sonra karbondioksit ve su açığa çıkarmak için parçalanır.
Bu vücudumuz tarafından kullanılır ve daha sonra karbondioksit atmosfere salınır.
Anaerobik Solunum Nedir?
Anaerobik Kimyasal Reaksiyon, oksijen yokluğunda enerji üretmek için glikoz moleküllerini parçalamayı içeren enzim katalizli zincir reaksiyonudur.
Bu kimyasal reaksiyonların son ürünleri, Karbondioksit, Alkol ve Enerji gibi yan ürünler verir.
Anaerobik Solunum için Kimyasal Denklem
Glikoz → Alkol + Karbondioksit + Enerji
İnsan vücudundaki oksijen eksikliğine tepki olarak, biz insanlar da anaerobik kimyasal solunum sergileme eğilimindeyiz.
Koşmak, oynamak, koşmak veya egzersiz yapmak gibi ağır işler yaparken vücudumuz çok fazla enerjiye ihtiyaç duyar.
Bu ekstra enerji talebi, kas hücrelerimiz tarafından anaerobik bir solunum sürecinden geçerek karşılanır.
Oyun oynarken veya egzersiz yaparken kas krampınız olursa, şimdi kimi suçlamanız gerektiğini biliyorsunuz.
Oksijen eksikliği nedeniyle, glikoz parçalanması tamamlanmaz ve bu da yan ürün olarak laktik asidin gelişmesine neden olabilir.
Glikoz → Laktik asit + Enerji
Böylece, anaerobik solunumun, işlemdeki oksijen eksikliğinden dolayı aerobik solunumla karşılaştırıldığında nispeten daha düşük miktarda enerji ürettiğini söyleyebiliriz.
Aerobik ve Anaerobik Solunum Arasındaki Temel Farklar
Her ikisi de kimyasal solunum yoluyla enerji üretme yöntemleri olmasına rağmen, oksijen kullanımı ve enerji üretimi söz konusu olduğunda Aerobik ve Anaerobik Solunum arasında birçok fark vardır.
Çözüm
Her iki süreç de, yani Aerobik ve Anaerobik Solunum, tüm canlıların hayatta kalması için önemlidir, çünkü solunum süreci dünyadaki yaşamın varlığı için çok önemlidir.
Çeşitli canlıların enerji ihtiyaçları bu iki Kimyasal Solunum işlemi ile karşılanır.
Aerobik kimyasal solunum, glikozu kırmak ve enerji üretmek için oksijen kullanımını kapsar. Öte yandan, anaerobik solunum, glikozu kırmak ve enerji üretmek için oksijenin yokluğunu içerir.
Ayrıca anaerobik kimyasal solunum, glikozu tamamen parçalamak için oksijen eksikliğinden dolayı daha az enerji üretimini içerir.
Bununla birlikte, oksijen kaynağının çok sınırlı olduğu durumlarda bu gerçekten çok önemli olabilir.
Ancak sonuçta hem Aerobik hem de Anaerobik Solunum süreçleri, kimyasal solunum varoluş için belirleyici olduğundan, insanlar ve tüm canlılar için hayatta kalmanın harika yollarıdır.
- https://jb.asm.org/content/178/5/1374.short
- https://febs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1432-1327.1998.2510538.x
- https://www.microbiologyresearch.org/content/journal/micro/10.1099/00221287-98-1-231
