İnsan psikolojisi, insanın çeşitli davranışlarını içerir. İnsan, yaşamı boyunca çeşitli duygu ve hislerden geçer. Bu duygular olumlu ya da olumsuzdur. Olumlu duygular arasında sevgi, inanç, umut, mutluluk vb., olumsuz duygular ise nefret, üzüntü, hoşlanmama, umutsuzluk, talihsizlik, korku vb.
Bir insan hayatında bir veya iki şeyden korkabilir veya korkmayabilir. Bir insan belirli bir şeyden, hayvandan, kavramdan veya başka herhangi bir unsurdan korkar. Bu özelliklerden ikisi 1. Agorafobi ve 2. Klostrofobidir.
Agorafobi vs Klostrofobi
Agorafobi ve klostrofobi arasındaki fark, anlamlarıdır. Agorafobi, bir kalabalığın içinde olmaktan ya da bir kalabalığın olduğu açık alanlarda bulunma korkusudur. Öte yandan klostrofobi, kapalı alanlarda veya kapalı yerlerde bulunma korkusudur.
Agorafobi, büyük bir insan kalabalığının olduğu açık alanlarda bulunma korkusudur. Herkesin toplandığı belli bir yer veya pazar yeri anlamına gelen terimin kökeni Yunanca “agora” kelimesidir. Bu fobisi olan kişiler genellikle kendilerini mahçup, sıkışmış hissederler veya kalabalıkta çaresizlik duygusuna kapılırlar.
Klostrofobi, kapalı alanlarda veya kapalı yerlerde bulunma korkusudur. Kapalı yer anlamına gelen Latince "caustrum" kelimesinden türetilmiştir. Bir insan asansör, oda gibi kapalı bir mekana girdiğinde, o mekanda başına ne geleceği gibi düşünceler gelir ve bu düşünce yoğunlaştıkça kişide korkuyu tetikler.
Agorafobi ve Klostrofobi Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Agorafobi | Klostrofobi |
| Anlam | Agorafobi, büyük bir insan kalabalığının olduğu açık alanlarda bulunma korkusudur. | Klostrofobi, kapalı alanlarda veya kapalı yerlerde bulunma korkusudur. |
| tıbbi konu | Daha az | Daha |
| fobisi | Kalabalık insanlarla açık alanlar. | Kapalı ve kapalı alanlar. |
| Panik atak | Bu korkuya sahip kişilerin panik atak geçirme olasılığı daha yüksektir. | Bu korkuya sahip kişilerin panik atak yaşama olasılığı daha düşüktür. |
| Tip | Bağımsız bir fobi türüdür. | Spesifik fobi kategorisine girer. |
Agorafobi nedir?
Etrafta insan kalabalığı olan açık alan korkusu, Agorafobi olarak bilinir. Bazı insanların sahip olduğu bağımsız ve ayrı bir fobi türüdür. İnsanların bu korkuya sahip olduklarında yaşadıkları kaygı, yavaş yavaş kendilerini sıkışmış, kaçınılmaz ve toplum içinde mahçup hissetmeye başladıklarında yoğunlaşır.
Bu fobinin ilk aşamaları, kalabalık yerlerde bir veya iki kez panik atak yaşayan insanları içerir. Bu fobiye sahip kişiler, dışarıdaki insanlara yabancı olduklarından ve karşılarında kendilerini kaçınılmaz ve mahcup hissettiklerinden dolayı çoğu zaman evlerinden çıkmak istemezler. Evlerinden dışarı çıktıklarında yaşayacaklarını düşündükleri yalnızlıktan da korkarlar.
Agorafobisi olan kişiler genellikle kalabalık olan halka açık yerlerde kendilerini güvensiz hissederler. Böyle zamanlarda, insanların kalabalık olduğu bu tür yerleri ziyaret ederken, tıbbi sağlık danışmanları genellikle insanlara bir akrabalarını, arkadaşlarını veya başka bir refakatçiyi yanlarına almaları tavsiye edilir.
Kişiyi rahatsız eden ana korku faktörüyle yüzleşmek, bu fobinin en zor kısımlarından biridir. Bu fobinin tedavisi ilaçları ve/veya psikoterapiyi içerir. Tıbbi sağlık uzmanları ayrıca halka açık bir yerde sıra beklemekten korkma, daha fazla kalabalık olan halka açık yerlere gitme korkusu, toplu taşıma araçlarını kullanma korkusu gibi belirtiler gördüklerinde doktorlara veya terapistlere danışmalarını önerir.
Klostrofobi nedir?
Kapalı veya kapalı yerlere gitme korkusu klostrofobi olarak bilinir. Bazı insanlar bu tür yerlere gitmekten veya orada bulunmaktan korkarken, bazılarının bu konuda fobisi vardır. Bir şeyden korkma hissi şiddetlendiğinde korku fobiye dönüşür. Benzer şekilde, kişinin kapalı alanda kalma korkusu şiddetlendiğinde, klostrofobi yaşar.
Klostrofobi, insanların genellikle diğer insanlara hoş görünen yerlere gitmesini engelleyebilir. Klostrofobisi olan kişiler, genellikle kapalı alanlara gitmeyi ve orada vakit geçirmeyi içeren maceraları kaçırırlar. Aynı zamanda insanların hayatlarında tamamlamak ve yürütmek zorunda oldukları günlük aktiviteleri de etkiler. Bununla birlikte, klostrofobiyi tedavi etmek veya tedavi etmek mümkündür.
Klostrofobisi olan bazı insanlar geçmiş yaşamlarında travma yaşamışlardır ve uğraştıkları diğer kaygı sorunları nedeniyle korku da oluşur. Ayrıca başkalarıyla olan ilişkilerini de etkileyebilir ve üzerine baskı uygulayabilir. Aynı zamanda kişinin kendine olan güvenini ve benlik saygısını da etkiler.
Tünel, asansör, kiler, kiler, mağara, penceresiz odalar gibi yerler insanlarda klostrofobiyi tetikleyebilir. İnsanlar bunalır ve kaygılanır, kapalı bir yerde kilitli kaldıkları düşüncesi onları rahatsız eder ve yavaş yavaş insanların panik atak da yaşadığı bir düzeyde yoğunlaşır. Duyarsızlaştırma terapisi, bilişsel davranışçı terapi vb. gibi birçok şekilde tedavi edilir.
Agorafobi ve Klostrofobi Arasındaki Temel Farklılıklar
Çözüm
Her iki fobi de hem fiziksel hem de zihinsel olarak son derece yorucudur. Bir kişinin hayatındaki günlük aktiviteleri ve ayrıca bir kişinin başkalarıyla olan ilişkisini etkiler. Bu korkular yoğunlaşırsa, bazı ciddi sorunlara bile yol açabilirler.
Kişiler belirtileri görür görmez doktora başvurmalıdır. Korkunun yoğunlaşmasını beklememelidirler. Tedavisi için uygun ilaçları ve tedaviyi almaları gerekir.
