Bazı terimler, benzer seslerden dolayı insanlar için biraz kafa karıştırıcı olabilir. Ama gerçekten farklılar ve benzersiz kullanımları var. Bu tür iki kelime bibliyografya ve biyografidir. Bunları doğru kullanmak için aralarındaki temel farkı bilmek zorunludur.
Bibliyografya vs Biyografi
Bibliyografya ve biyografi arasındaki fark, bibliyografyanın, okuyuculara bilgi veya fikirleri nereden aldığınızı söylemek için belgenin sonunda belirtilen kaynakların bir listesi olmasıdır. Biyografi, birisi tarafından yazılmış birinin hayatı hakkında yayınlanmış bir hikayedir. Kişinin yaşamı boyunca yaşadığı tüm yaşam deneyimlerini ve çocukluk, eğitim, kariyer vb. bilgileri içerir.
Kaynakça ve biyografi arasında ayrım yapan diğer özellikler aşağıdaki karşılaştırma tablosunda gösterilmektedir.
Bibliyografya ve Biyografi Karşılaştırma Tablosu (Tablo halinde)
| Karşılaştırma Parametresi | bibliyografya | biyografi |
|---|---|---|
| Tanım | Belgelerinizde bilgi edindiğiniz tüm kaynakların listesi. | Yayınlanan hikaye, birisi tarafından bir kişinin hayatı hakkında yazılmıştır. |
| Toplamak | Kitaplar, yayınlar, dergiler, makaleler, araştırma makaleleri. | Bir kişinin günlüğü veya anıları, aile üyeleri. |
| Türler | Atıf yapılan eserlerin bibliyografyası, seçilmiş bibliyografya, açıklamalı bibliyografya. | Tarihsel kurgulanmış akademik, akademik ve kehanet. |
| İçerir | Çalışmanızda atıfta bulunduğunuz metin içi alıntılar ve diğer materyaller. | Yaşam deneyimleri, çocukluk, eğitim, kariyer, ilişkiler, ölüm. |
| Amaç | Araştırmanızda danıştığınız yazarın çalışmasına kredi vermek için. | Bir kişinin hayatı boyunca sizi bilgilendirmek, ilham vermek ve motive etmek. |
Bibliyografya nedir?
Bibliyografya, araştırmanızda başvurduğunuz tüm materyalleri okuyuculara anlatmak için çalışmanızın sonunda bahsettiğiniz kaynakların bir listesidir. Amaç, okuyuculara, bu kaynakları ayrıntılı olarak incelemeleri gerekmesi durumunda, atıfta bulunduğunuz tüm literatürü sağlamaktır. Böylece, bir bibliyografya, tüm birincil ve ikincil kaynaklardan oluşur.
Öğrencilere ve araştırmacılara intihalden kaçınmak için bibliyografyanın önemi öğretilir. Araştırma kaliteleri için çok önemli olan bibliyografya bölümünü yazma formatı onlara uygun şekilde öğretilir.
Burada üç tür bibliyografyayı tartışalım:
Alıntılanan eserlerin bibliyografyasında, yalnızca çalışmanızda içeriğine atıfta bulunduğunuz öğelerden bahsedersiniz. Bahsettiğiniz kitapların ve yayınların adını içerebilir. Seçilen kaynakçada, yalnızca okuyucularınızın ilgisini çekeceğini düşündüğünüz kaynakları listelersiniz.
Seçilmiş bir bibliyografya yazmaya karar verirseniz, amirinizi bilgilendirmeniz ve neden seçilmiş bir bibliyografyaya sahip olmanız gerektiğini düşündüğünüze dair iyi bir neden belirtmeniz gerekebilir.
Açıklamalı bir bibliyografyada, kitaplardan, makalelerden, araştırma makalelerinden tüm kaynakların bir listesini küçük bir açıklama ile birlikte belirtiyorsunuz. Bu açıklamanın amacı, okuyucuları atıfta bulunulan öğelerin uygunluğu ve doğruluğu hakkında bilgilendirmektir.
Kaynakça için en yaygın kullanılan formatlar APA (Amerikan Psikoloji Derneği) ve MLA'dır (Modern Dil Derneği). Bu iki üslupta bilgi aynıdır ancak yazar adı, yayın yılı, sayfa numarası gibi detayların düzenleniş şekli farklıdır.
Biyografi nedir?
Biyografi, birinin hayatı hakkında birileri tarafından yazılmış yayınlanmış bir hikayedir. Bir kişinin biyografisi genellikle yaşam deneyimlerini, erken çocukluğunu, eğitimini, kariyerini ve ilişkilerini içerir. Biyografi yazmanın amacı, bazı ünlü kişilerin yaşam olaylarını kullanarak insanları motive etmektir.
Çoğu insan, bazı ünlü kişiliklerden büyük ölçüde ilham alır ve yaşamları hakkında daha fazla bilgi edinmek ister. Biyografiler, okuyucularına bu ilham verici hikayeleri sağlamada çok önemli bir rol oynamaktadır.
Öte yandan, bazı insanlar hayatlarında iyi vakit geçirmemekte ve belki de hayatta hayal kırıklıkları ve engellerle karşılaşmaktadır. Ama sevdikleri kişinin biyografilerini okuduklarında, bu insanların hayatta benzer durumlarla karşılaşmak zorunda kaldıklarını ama asla pes etmediklerini öğrenirler.
Hayat onlar için de hiçbir zaman kolay olmadı ama çok çalışarak ve özveriyle bu dünyada kendilerine bir yer edindiler. Bu nedenle, okuyucuları yaşamlarındaki problemlerle nasıl başa çıkacakları konusunda da teşvik eder.
Burada dört tür biyografiyi tartışalım:
Tarihsel kurguda, eğlenceye değer katmak için kişinin gerçek yaşam öyküsüne bazı kurgusal ifadeler eklenir. Akademik türde biyografiler, o kişinin hayatıyla ilgili gerçeklere sıkı sıkıya bağlıdır. Kurgusallaştırılmış akademisyenlerde, biyografideki kişinin olgusal doğruluğu ile birlikte bir miktar eğlence değeri eklenir.
Peygamber biyografisinde, bir kişinin hayatıyla bazı manevi hedefler ilişkilendirilir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, biyografisini yazmadan önce kişiden izin almanız gerektiğidir.
Bibliyografya ve Biyografi Arasındaki Temel Farklılıklar
Referans ve alıntı arasında ayrım yapan özelliklerden bazıları aşağıda verilmiştir:
- Bibliyografya, belgelerinizden bilgi edindiğiniz tüm kaynakların bir listesidir; biyografi, biri tarafından bir kişinin hayatı hakkında yazılmış yayınlanmış bir hikayedir.
- Bir Bibliyografya kitaplardan, yayınlardan, dergilerden, makalelerden, araştırma makalelerinden, biyografi ise bir kişinin günlüğünden veya anılarından, aile üyelerinden vb.
- Bibliyografya, alıntı yapılan eserlerin bibliyografyası, seçilmiş bibliyografya, açıklamalı bibliyografya gibi türlere sahipken, biyografinin Tarihsel kurgu, kurgusal akademik, akademik ve kehanet gibi türleri vardır.
- Kaynakça, metin içi alıntıları ve işinizde atıfta bulunduğunuz diğer materyalleri içerirken, biyografi yaşam deneyimleri, çocukluk, eğitim, kariyer, ilişkiler ve ölümü içerir.
- Bibliyografyanın amacı, araştırmanızda danıştığınız yazarın çalışmasına kredi vermek iken, biyografinin amacı sizi bir kişinin hayatı boyunca bilgilendirmek, ilham vermek ve motive etmektir.
Çözüm
Bibliyografya ve biyografinin biçimleri, tarzları ve türleri vardır. Bibliyografyanın önemini bilmek araştırma çalışmanızın kalitesini artırır.
Öte yandan, bir biyografi yazmak farklı bir deneyimdir çünkü yalnızca yaratıcı yazma becerilerine sahip olmanızı, aynı zamanda bir kişinin hayatından ilginç bir hikaye çıkarma becerisine sahip olmanızı gerektirir.
- https://muse.jhu.edu/article/510540/pdf
- https://fokt.pw/543559_file.pdf
