Dünyanın her yerindeki hükümetler, çeşitli tüketim malları ve hizmetlerinin fiyatlarındaki değişimi ölçmek için yöntemler kullanır. CPI ve PCE iki yöntemdir. Birincisi, dünya genelinde yaygın olarak kullanılan bir enflasyon ölçme yöntemidir. Öte yandan, ikincisi tüketim mallarının değişen fiyatları arasındaki boşlukları ölçmek için kullanılır.
TÜFE ve PCE
TÜFE ve PCE arasındaki fark, tüketici enflasyonunu anlamak için her iki yöntemin de kullanılmasına rağmen, mal fiyatlarına farklı ağırlıklar vermeleridir. Ayrıca dayandıkları formüle göre de farklılık gösterirler. Bu süreçlerin her ikisinin de birçok ortak noktası olmasına rağmen, önemli noktalarda farklılık gösterirler.
TÜFE, hükümetler tarafından her bir ülkedeki enflasyonun doğasını anlamak için kullanılan bir yöntemdir. Her ülke çeşitli veri setlerini inceler ancak benzer bir yaklaşım kullanır. Bir ayın TÜFE'sine genellikle ekonomistler tarafından bir sonraki TÜFE ile karşılaştırılarak karar verilir. Daha sonra, ortalama bir ailenin yaşam maliyetine kıyasla mal fiyatları sabitlenir.
PCE, enflasyonu ölçmek için benzer bir yöntemdir. Terimin tam biçimi Kişisel Tüketici Harcamaları'dır. Bu süreç, mal ve hizmetlerin fiyatlarına kıyasla bir bireyin harcamalarıyla ilgilenir. Bu yöntemde farklı işletmeler tarafından yapılan çeşitli anketler kullanılmaktadır.
CPI ve PCE Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | TÜFE | PCE |
| Tam form | Tüketici fiyat endeksi | Kişisel Tüketici Harcamaları |
| Tanım | Enflasyon bu işlemle hesaplanır. Dünyadaki tüm hükümetler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. | Bu yöntem giyim, gıda, ulaşım, eğlence vb. günlük malların fiyatlarındaki artışı ölçmek için kullanılır. Ancak bu yöntem yalnızca bir kişiyi içerir. |
| Temel | Bu yöntem, Laspeyres formülüne dayanmaktadır. | PCE, Fisher-Ideal formülüne dayanmaktadır. |
| Yonetim birimi | Bu yöntem tüm hükümetler tarafından kullanılmaktadır. | Bu süreç Amerika Birleşik Devletleri tarafından kullanılmaktadır. |
| Amaç | TÜFE, seçilen bir mal ve hizmet listesi için geçerlidir. | PCE, belirli bir malın pahalı hale gelip gelmediğini ve alternatifinin ne olduğunu gösteren mal tüketimini ölçme parametresidir. |
TÜFE nedir?
TÜFE, enflasyonu ölçmek için tüm hükümetler tarafından yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Ekonomistler, TÜFE'yi belirlemek için karşılaştırma yöntemini kullanır. Bu seçilen listeye pazar sepeti denir. Her ülkede mal ve hizmet türleri aynı olmadığı için farklı ülkelerdeki vatandaşların tüketim alışkanlıkları ve ağırlıkları farklıdır.
Tüketici Fiyat Endeksini analiz etmek için mal ve hizmetlerin fiyatlarını değerlendirmek gerekir. Ancak piyasada bulunan mal ve hizmetlerin zaman zaman arttığını ve azaldığını unutmamak gerekir. Daha sonra doğru sayıya ulaşmak için sonuç 100 ile çarpılır. Bu çerçevede, TÜFE'nin bir yüzde olmadığı bilgisini vermek gerekir.
TÜFE, enflasyonun ve fiyatların nasıl değiştiğinin net bir resmini sunmamıza yardımcı olsa da, bu yöntemde birkaç aksilik vardır. TÜFE yönteminde kullanılan "tipik hane" her haneyi temsil etmemektedir. TÜFE'de kullanılan pazar sepeti, tipik bir hane halkı tarafından yapılan satın alımlara dayanmaktadır.
Diğer dezavantaj ise, mal ve hizmetler daha pahalı hale geldiğinden, insanların onlardan uzaklaşmasıdır. Dolayısıyla, insanlar fiyat artışları nedeniyle daha az tüketiyorsa, TÜFE enflasyonu abartabilir.
PCE nedir?
PCE veya Kişisel Tüketim Harcamaları, bir bireyin hanesindeki çeşitli tüketim malları ve hizmetlerindeki fiyatlardaki değişiklikleri ifade eder. Çeşitli tüketim malları ve hizmetlerinin fiyatlarının en popüler ölçümüdür. Tüketicilerin zihinlerinin doğasına karar vermeye yardımcı olur.
PCE, her hanenin ne tür mal satın aldığını ve ne kadar para harcadığını gösterir. Eğitim veya eğlence de bu sürecin iki ana yönüdür. Araba, beyaz eşya gibi dayanıklı mallar ve uzun süre dayanan diğer maddeler ile yakıt gibi dayanıksız maddeler bu kategoriye girer.
TÜFE ve PCE arasındaki temel fark, ikincisinin insanların her gün ne kadar para harcadıklarını ölçmesi, birincisinin ise bu günlük alımların fiyatlarının aylardan aylara nasıl değiştiğini göstermesidir.
Bu tüketimler, tüketiciler tarafından eğitim, sağlık, ulaşım, giyim vb. sektörlerde yapılan satın alımları içerir. PCE, herhangi bir ülkenin ekonomik gelişimine büyük ölçüde katkıda bulunur.
TÜFE ve PCE Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
TÜFE ve PCE, enflasyonu ölçmek için iki ana yöntemdir. Bir ülkenin ekonomik büyümesi bu yöntemlerin her ikisi ile gösterilir. TÜFE, tüketim malları ve hizmetlerinin fiyatlarındaki değişiklikleri ölçer, ancak tüketim trendlerini yakalamak zaman alır. Bu nedenle, TÜFE her zaman yeni mal ve hizmetleri yakalayamayacaktır. Bazı mallar fiyatında artış ve aynı zamanda ömür boyu kullanımda artarsa, enflasyonda muhasebeleştirilmez.
PCE ise TÜFE ile ters orantılıdır. TÜFE yükselirse, yani fiyatlar yükselirse, insanlar daha az harcama eğiliminde olduğu için PCE düşer.
