Bilime göre ısı, farklı malzemeler ve nesneler arasında yüksek sıcaklıktan düşük sıcaklığa doğru akan bir enerjidir. Isı enerjisi genel olarak termal enerji olarak bilinir ve ölçü birimleri Kalori ve Joule'dür. Özgül ısı ve Duyulur ısı, iki termal enerji veya ısı enerjisi kategorisidir.
Özgül Isı - Duyulur ısı
Özgül Isı ve Duyulur Isı arasındaki fark, Özgül Isı'nın bir gram maddenin sıcaklığını bir Santigrat derece hızlandırmasıdır; Duyulur Isı ise, sıcaklık farklılıklarının bir sonucu olarak insan vücudunun hissettiği ısıdır.
Adından da anlaşılacağı gibi, özgül ısı, belirli bir miktarda maddenin sıcaklığını yükseltmek için gerekli olan enerji miktarını ifade eder. Bilim insanının bulgularına göre, aynı kütleye sahip çeşitli malzemeler, aynı sıcaklığa ulaşmak için değişen miktarlarda ısı gerektirir. Sıvılar açısından, örneğin sudan ve aynı kütledeki sütten, suyun gerekli sıcaklığa ulaşması için süte kıyasla daha fazla ısıya ihtiyacı vardır.
Duyulur ısı, adından da anlaşılacağı gibi, farklı nesne ve malzemelerin sıcaklıklarındaki farklılıklar nedeniyle insan vücudu tarafından algılanabilen bir ısı türüdür. Örneğin insanlar, sadece dokunarak buz ile normal su sıcaklığı arasındaki farkı anlayabilir.
Özgül Isı ve Duyulur Isı Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Özısı | Hissedilen sıcaklık |
| Anlam | Belirli bir miktarda maddenin sıcaklığını yükseltmek için gerekli olan enerji miktarını ifade eder. | Duyulur ısı, farklı nesne ve malzemelerin sıcaklıklarındaki farklılıklar nedeniyle insan vücudu tarafından algılanabilen bir ısı türüdür. |
| Denklem | Özgül Isı = Joule cinsinden Enerji bölü kütle x sıcaklıktaki değişim | Duyulur Isı = 1.08 x dışarıdan giren havanın akış hızı x sıcaklıktaki değişim |
| Birimler | Santigrat derece başına gram başına kalori veya joule | Joule / kilogram Kelvin |
| İle fırsatlar | Maddelerin özgül ısısı veya enerjisi | Farklı nesneler ve malzemeler arasında insanlar tarafından hissedilen sıcaklık farkı |
| Önem | Belirli bir nesne veya malzeme için ne kadar ısı gerektiğinin incelenmesinde zorunlu bir rol oynar. | Soğutma sisteminde zorunlu bir rol oynar. |
Özgül Isı Nedir??
Özgül Isı, malzemelere göre farklı nesneler için gereken istenen ısı veya enerji miktarı olarak tanımlanır. Farklı maddeler, 1 derece santigrat sıcaklığa ulaşmak için farklı miktarlarda ısıya ihtiyaç duyar. Bu, bilim adamlarının hem suyun hem de havanın özgül ısısını kavrayabilmeleri için çok önemli bir bulgudur ve özgül ısı farkı dörtte bir civarındadır. Bu tür bilgiler, genellikle HVAC sistemi olarak bilinen Isıtma, Havalandırma ve İklimlendirme sistemleri hakkında bilgi geliştirmek için hayati önem taşır. Bu sistem, havanın iç ve dış mekanlarda hareket etmesinden sorumludur. Joule/kilvin/kilogram, Système uluslararası (S I) birimidir. Özgül ısıyı hesaplamak için kullanılan denklem, maddenin kütlesi ve sıcaklıktaki değişimin çarpımı ile bölünen enerjidir.
Özgül Isı Denklemi
C= Q/(M x T farkı)
nerede
C= Özgül Isı
Q = Enerji
M= Kütle
T farkı - Sıcaklık Farkı
Örneğin,
200 gram ağırlığındaki bir malzeme parçası 19990 J enerjiye sahiptir ve 100 dereceden 200 dereceye kadar ısıtılır. Özgül Isıyı Öğrenin
Yani burada,
m= 200
S=19990 J
T farkı = 200-100 = 100 derece C
C= 19990/(200 x 100) = 0,9995 J/g0C
0,9995J/g0C Özgül Isı, ısı kapasitesi 19990 J olan 200 gram malzemeyi ısıtmak için gereklidir.
Duyulur Isı Nedir??
"Duyarlı ısı" terimi, insan vücudunun sadece çeşitli malzemelere veya nesnelere dokunarak oluşturduğu sıcaklık değişimini ifade eder. Bu durumda malzemenin fazı değişmez. Sıcaklık değişimleri ayrıca bir termometre ile ölçülebilir. Duyulur Isı'nın önemi, HVAC sistemlerinde soğutma sisteminin kavranmasıdır. Bu sıcaklık güneşlenirken bile rahatlıkla hissedilebilir.
Joule / kelvin / kilogram, J⋅kg−1⋅K−1 Système uluslararası (S I) birimidir. Duyulur Isı Denklemi 1.08, dışarıdan giren havanın akış hızı ve sıcaklık değişiminin çarpımıdır.
Duyulur Isı Denklemi
Duyulur Isı = 1.08 x dışarıdan gelen hava akış hızı x sıcaklıktaki değişiklik
Örneğin
Dışarıdan gelen hava akımı miktarı 200'dür ve sıcaklık 100 santigrat dereceden 200 santigrat dereceye yükselir. Duyulur Isıyı Bulmak?
Sıcaklık Değişimi = 200-100= 100 santigrat derece
Duyulur Isı= 1.08 x 200 x 100 = 21600 J⋅kg−1⋅K−1
21600 J⋅kg−1⋅K−1 100 santigrat derece sıcaklık değişimi altında dışarıdan hava akışı 200 olduğunda hissedilen ısıdır.
Özgül Isı ve Duyulur Isı Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Özgül Isı ve Duyulur Isı, termal enerji türleridir ve her ikisi de bu evrendeki soğutma sistemleri için hayati öneme sahiptir. Her iki ısı türünün anlaşılmasıyla HVAC sistemi daha iyi yorumlanabilir. Özgül Isı, farklı sıcaklıklardaki maddeler için gerekli olan ısıyı belirtir; Sensible Heat ise sadece elle dokunarak sıcaklıktaki değişimi gösterir.
