Küçük veya büyük tüm şirket ve kuruluşların mali tablolarını hazırlamaları veya gider tablolarını bitirmeleri gerekir. Ve bu amaçla, finansal muhasebe standart kurulu tarafından kararlaştırılan ve her tür kuruluş veya şirket için ortak olan bazı ilke ve kurallara uyarlar.
İlke Temelli muhasebe ve Kural Temelli muhasebe, ilke ve kuralların buna göre ve ayrı ayrı eklendiği iki tür muhasebe yöntemidir. Bu yöntemler, her şeyin istediğimiz zaman kontrol edilebilmesi için bir bilanço veya mali tablonun düzenli ve karşılaştırılabilir bir şekilde tutulmasına yardımcı olur.
İlkeye Dayalı Muhasebe ve Kurallara Dayalı Muhasebe
İlkeye Dayalı muhasebe ile Kurala Dayalı muhasebe arasındaki fark, İlkeye Dayalı muhasebenin profesyoneller veya uzmanlar tarafından tasarlanan bazı yönergeleri kullanması ve tanımlanmış kural veya düzenlemelerin olmamasıdır. Öte yandan Kurallara Dayalı muhasebe, finansal tablolar yapılırken uyulması gereken katı kurallar kullanır.
İlke Bazlı muhasebe, değiştirilemeyen standart ilkeleri içerir ve önceden tanımlanmış bu ilkeler yalnızca gelir tablosu, bilanço veya mali tablo hazırlanırken kullanılır. Bu yaklaşım yöntemi, esneklik sağladığı ve uygulanması kolay olduğu için her zaman tercih edilir.
Kurala Dayalı muhasebe yöntemi, finansal tablolarda uygulanan belirli kuralları kullanır. Bu yöntem çok karmaşıktır ve karmaşıklık giderlerdeki artışla birlikte artar. Kurallar önceden tanımlanmıştır, herkes için ortaktır ve finansal muhasebe standart kurulu tarafından tasarlanmıştır.
İlke Bazlı Muhasebe ile Kural Bazlı Muhasebe Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | İlke Bazlı Muhasebe | Kurallara Dayalı Muhasebe |
| Tanım | İlke Bazlı muhasebe, finansal tabloların veya gelir tablolarının hazırlanmasında kullanılan bir muhasebe veya hesaplama yöntemidir. | Kurallara Dayalı Muhasebe, bazı kurallar veya önceden tanımlanmış yönergeler içerir ve bu kurallar kullanılarak bilançolar yapılır. |
| Temel bağımlılık | Bu muhasebe yöntemi, finansal muhasebe standart kurulu tarafından belirlenen ilkelere bağlıdır ve tüm insanlar için ortaktır. | Bu muhasebe yöntemi, minimum karmaşıklıkla adım adım tasarlanan ve buna göre değiştirilebilen kurallara bağlıdır. |
| Esneklik ve karmaşıklık | İlke Bazlı muhasebe prosedürleri, muhasebe yaparken size esneklik sağlar, ancak hesaplama adımları arttıkça karmaşık hale gelir. | Kurallara Dayalı Muhasebe Prosedürü, katı kuralları olduğu için çok esnek değildir, ancak karmaşıklığı daha azdır. |
| Tutarlılık | İlkeye Dayalı muhasebe yöntemi, yöntemde katı kurallar bulunmadığından tutarlılıktan yoksundur. | Kural Bazlı muhasebe yöntemi, zorunlu olan sabit kurallar içerdiğinden daha tutarlıdır. |
| hesaplamalar | Bu yöntem karmaşık hesaplamalar içerir ve öngörülen gelir değişebilir. | Bu yöntem çok karmaşık olmayan basit ve kolay adımlar içerir ve yapılan hesaplamalar değişmez. |
| karşılaştırılabilirlik | Bu yöntem kullanılarak hazırlanan belgeler veya gelir tabloları pek karşılaştırılabilir değildir ve daha az nettir. | Kurallara dayalı belgeler veya mali tablolar kolayca karşılaştırılabilir ve belirtilebilir. |
İlkeye Dayalı Muhasebe Nedir?
İlke Bazlı muhasebe, bilançoların veya gelir tablolarının hesaplanmasında her adımda ilkeleri kullanır. Uluslararası finansal raporlama standartları (UFRS), İlke Bazlı muhasebe yöntemini takip eder. Hesaplama adımı arttıkça, ifadelerin karmaşıklığı da artar. Ancak Kural Bazlı muhasebe yöntemi ile karşılaştırıldığında İlke Bazlı yöntem daha esnektir.
Bu muhasebe yöntemi, mali tablolar yapılırken uyulması gereken yönergeleri içerir. Kullanılan ilkeler ülkeye veya eyalete göre değişiklik gösterebilir ve şirketlerin rahatlığına göre değiştirilebilir. Bu muhasebe standardında katı kurallar yoktur; bu nedenle, belgelerin yasallığı, Kurallara Dayalı belgelere göre daha azdır.
Söz konusu küçük şirketler veya kuruluşlar olduğunda bu ilkelerin uygulanması kolaydır, ancak giderler ve şirket yapısı arttıkça karmaşıklıkları artar. Yaklaşık 120 ülke İlke Bazlı muhasebe standartlarını takip etmektedir.
Kurallara Dayalı Muhasebe Nedir?
Kurallara Dayalı muhasebe yöntemi, finansal tabloların veya gelir tablolarının hazırlanmasında kesinlikle uyulması gereken bir takım kuralları içeren standart bir yöntemdir. Bu kurallar katı ve zorunludur ve mali kurulun kendisi tarafından kararlaştırılır. Bu kurallar, hesaplamanın her noktasında uygulanır, bu da bu yöntemi daha az karmaşık hale getirir.
Kurallara Dayalı muhasebe (GAAP) genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri sisteminde kullanılmaktadır. Bu muhasebe sistemi, şirketlerin giderlerini ve diğer şirketlerden elde ettikleri karları kolay bir şekilde karşılaştırmalarına yardımcı olur. Bu yöntem kullanılarak hazırlanan bilançolar veya mali tablolar genellikle karşılaştırılabilir niteliktedir ve gelecekteki kar veya zarar tahminlerine ilişkin net bir görüş sağlar.
Ayrıca Kural Bazlı muhasebe yöntemini kullanıyorsanız, her noktada kullanılan her kuralı belirterek yasal ve doğrulanmış ve hemen hemen herkese açıklanabilecek bir belge oluşturursunuz. Bu nedenle bu yöntem genellikle kamuya açıklanması gereken beyanlar için kullanılır.
İlkeye Dayalı Muhasebe ile Kurallara Dayalı Muhasebe Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Bir finansal tablonun tutulması her şirket ve kuruluş için çok önemlidir. Çünkü verileri güvenli ve düzenli tutar. Ve istediğiniz zaman geçmiş verilere kolayca erişebilir ve mevcut verilerinizle karşılaştırabilirsiniz. Bu, harcamalarınızda ve yatırımlarınızda tam olarak kar ve zararınızı bilmenize yardımcı olur.
İlke Tabanlı muhasebe, birçok şirket ve kuruluş tarafından gider ayrıntılarını karmaşık ve organize bir şekilde tutmak için kullanılır. Gelir tablosu veya bilanço hazırlanırken uygulanan bir takım ilkelerle birlikte gelir. Kurallara Dayalı muhasebe, bir bilanço veya finansal tablo hazırlamanın her adımı için birkaç kural içerir ve bu kurallar, katı kavramlarla çok karmaşıktır.
