Kimyasallar hayatımızda doğrudan ve dolaylı olarak hayati bir rol oynamaktadır. Asitler ve Bazlar, her gün karşılaştığımız bu tür iki kimyasal türüdür. Her ikisi de, kendileriyle temas eden diğer maddeyi yok eden aşındırıcı maddeler olarak bilinir.
Her ikisi de güçlü reaktif özelliklere sahiptir ve çevremizdeki her yerde bulunurlar, örneğin asit süt ürünlerinde ve limonda laktik ve sitrik asit şeklinde bulunurken, temizlikte kullanılan amonyak ve ağartıcıda baz kolayca bulunabilir.
Birkaç benzer kimyasal özellik nedeniyle, bunu yapmak zorlaşır. Asit ve Baz arasındaki fark ancak Bronsted Lowry teorisi, Arrhenius teorisi ve Lewis teorisi gibi kimyasal teorilerin yanı sıra kimyasal özelliklerinin yardımıyla iyi bir şekilde ayırt edilebilir.
Kimyasal bileşikler, 0 ila 14 arasında değişen pH değerleriyle sınıflandırılır. pH, herhangi bir kimyasal çözeltideki hidrojen iyonlarının konsantrasyonunun bir ölçüsüdür.
Asit ve Baz
Asit ve Baz arasındaki fark, pH ölçeğidir. Asit, nötrden (7) daha küçük bir pH ölçeğine sahiptir, oysa bazın ölçeği 7'den yüksektir. Çözündükten sonra asit, çözeltinin rengini değiştirmez. Tersine, taban değişir. Pembemsi bir renk alır. Önceki, bir protonun katkısıdır. Öte yandan, başarılı olan onun alıcısıdır.
Asit ve Baz Karşılaştırma Tablosu (Tablo Halinde)
| Karşılaştırma Parametresi | Asit | Temel |
|---|---|---|
| Tanım | Farklı teori veya kavramlara göre; | Farklı teori veya kavramlara göre; |
| Arrhenius: Suda kolayca çözünen ve H+ iyonlarının konsantrasyonunu artıran maddelere Asit denir. | Arrhenius: Suda kolayca çözünen ve OH- iyonlarının konsantrasyonunu artıran maddelere Baz denir. | |
| Bronsted-Lowry: Asitler proton donörüdür. | Bronsted-Lowry: Bazlar proton alıcısıdır | |
| PH değeri | 7'den az. | 7'den büyük |
| Kimyasal formül | Formülü H ile başlayan kimyasal bileşiğe Asit denir. Örneğin, H3BO3 (Borik asit), HCl (Hidroklorik asit). Ancak CH3COOH (Asetik asit) durumunda bir istisna vardır. | Formülü OH ile biten kimyasal bileşiğe Baz denir. Örneğin NaOH (Sodyum hidroksit), KOH (Potasyum hidroksit), vb. |
| Fiziksel özellikler | Asitler genellikle yapışkandır, tadı ekşidir ve yanma hissi verir. Metallerle reaksiyona girerken hidrojen gazı üretirler. | Bazlar kaygan, kokusuz ve tadı acıdır. Sıvı ve katı yağlar ile kolayca reaksiyona girerler. |
| Turnusol Kağıdı Test Sonucu | Asit durumunda mavi turnusol kağıdı kırmızıya döner. | Baz durumunda kırmızı turnusol kağıdı maviye döner. |
| İyon Ayrışması | Asitler suda çözündüğünde pozitif hidrojen iyonları (H+) açığa çıkar. | Baz suda çözündüğünde negatif hidroksit iyonları (OH-) açığa çıkar. |
| Örnekler | Sülfürik Asit, Nitrik Asit, Asetik Asit, Karbonik Asit vb. | Kalsiyum hidroksit, Sodyum Hidroksit, Amonyum hidroksit vb. |
Asit nedir?
Proton veren ve elektron kabul eden herhangi bir kimyasal maddeye Asit denir. Asitin pH seviyesi 7'den azdır, yani hidrojen iyonları.
Asitler suda çözündüğünde pozitif hidrojen iyonları (H+) açığa çıkar.
Bronsted-Lowry'ye göre, Bazlar proton alıcısıdır.
Bazlar beş çeşittir
Bazların Özellikleri
Asit ve Baz Arasındaki Temel Farklar
Özetlemek gerekirse, ana asit ve baz arasındaki fark vardır,
Çözüm
Asitler ve Bazlar kolayca bulunabilir ve etrafımızda her yerdedir.
Ancak bazen kimyasal bir bileşiğin sahip olduğu çok yakın fiziksel ve kimyasal özelliklerden dolayı aralarında ayrım yapmak biraz zorlaşır.
Ancak, yukarıda belirtilen noktaları anlamak herkes için kolaylaştırabilir.
- https://jb.asm.org/content/jb/176/6/1729.full.pdf
- https://www.physicology.org/doi/full/10.1152/ajprenal.00115.2003
- https://science.sciencemag.org/content/301/5631/349.short
