Bağ dokusu, vücudumuzdaki diğer tüm dokular arasında destek, uyum, koruma ve bağlantı sağlayan dört temel doku türünden biridir. Kemikler ve kıkırdak ve vücuda destek veren, vücudu koruyan ve vücudun çeşitli organları ve dokuları için bir çerçeve sağlayan özel bağ dokusu türleri.
Kemik ve Kıkırdak
Kemik ve kıkırdak arasındaki fark, hücre tipinde ve hücre dışı matrisin bileşiminde yatmaktadır. Vücudun tüm dokuları gibi, hem kemikler hem de kıkırdak, hücre dışı bir matrisle çevrili hücrelerden oluşur. Bununla birlikte, kemiklerin osteositleri ve kalsifiye bir hücre dışı matrisi vardır. Kıkırdaklar, hücre dışı matristeki kolajen ve elastin lifleri ve özel matris salgılayan hücre kondrositleri ile bilinir.
Kemikler, kalsifiye bir hücre dışı matris (ECM) içine alınmış, osteoblastlar, osteoklastlar ve osteositler olarak adlandırılan kemik hücrelerinden oluşan sert, güçlü, esnek olmayan destekleyici bağ dokularıdır. Kemiklerin ECM'sindeki ana mineral, olgunlaşma üzerine Ca10(PO4)6(OH)2 kimyasal formülü ile hidroksiapatit kristalleri oluşturan kalsiyum ve fosfordur.
Kıkırdaklar, lifler ve kondroitin sülfattan ve proteoglikandan oluşan bir zemin maddesi olan organik kollajen proteinlerden oluşan hücre dışı matrislerini üreten kondrosit adı verilen özel dokulardan yapılmış yarı sert, esnek, destekleyici bağ dokularıdır. Kollajen ve elastin lifleri kıkırdağa elastik ve sıkıştırılabilir yapısını sağlar.
Kemik ve Kıkırdak Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | Kemik | Kıkırdak |
| Doğa | Güçlü, sert, esnek olmayan doku | Yarı sert, esnek, sıkıştırılabilir doku. |
| hücre türleri | 1.Osteoblastlar2.Osteoklastlar3.Osteositler adı verilen hücre tiplerinden oluşur. | Kondrosit adı verilen hücrelerden oluşur. |
| Hücre dışı matris | Hem organik hem de inorganik malzemelerden yapılmıştır. Organik malzemeler arasında kolajen ve lifler bulunur. İnorganik maddeler arasında kalsiyum ve fosfat mineralleri bulunur. | Kollajen, proteoglikanlar, elastin lifleri ve glikozaminoglikan gibi organik maddelerden oluşur. |
| kireçlenme | Hem organik hem de inorganik malzemelerden yapılmıştır. Organik malzemeler arasında kolajen ve lifler bulunur. İnorganik maddeler arasında kalsiyum ve fosfat mineralleri bulunur. | Kalsifiye kıkırdak dışında kalsifikasyon yok. |
| Sıkıştırılabilme | Sıkıştırılamaz. Kırılgandır. | Sıkıştırılabilir ve dolayısıyla kemik eklemlerinde bulunur. |
| esneklik | Doğada elastik değildir. | Doğada elastik. |
| Dolaşım sistemi | Kemikler zengin bir kan damarı ağı tarafından sağlanır. | Kıkırdak avasküler bir dokudur. |
| Kanal Sistemi | Kemiklerde Haversian ve Volkmann kanal sistemleri bulunur. | Kıkırdaklarda hem Havers hem de Volkmann kanalları yoktur. |
| Büyüme | Kemiklerde büyüme her iki yönde de gerçekleşir. | Kıkırdaklarda büyüme sadece bir yönde gerçekleşir. |
| Büyüme türleri | Kemiklerde büyüme 1.Endokondral olabilir.2.İntramembranöz. | Kıkırdakta büyüme olabilir:1.Interstitial.2.Appositional. |
| Türler | Kemik türleri şunlardır:1.Kompakt kemik2.Süngerimsi kemik | Kıkırdak türleri şunlardır: 1.Hyaline2.Fibrokıkırdak3.Elastik kıkırdak. |
Kemik nedir?
Kemikler, iki bileşenden oluşan özel bir bağ dokusu türüdür: kemik hücreleri ve hücre dışı matris. Kemik hücrelerine osteoblastlar, osteoklastlar ve osteositler denir. Bu hücreler osteoprogenitör hücrelerden kaynaklanır. Kemiklerin hücre dışı matrisi organik ve inorganik maddelerden oluşur, en önemlisi kalsiyum hidroksiapatit adı verilen kalsiyum fosfat kristalleridir.
Kemiklerin mikro yapısı, her bir kemik hücresinin, osteon adı verilen sıkı bir şekilde paketlenmiş sistemlerde düzenlenmiş lakuna adı verilen küreklerde yattığını gösterir. Osteonlar, Haversian ve Volkmann kanalları adı verilen özel kanallar aracılığıyla kan ve lenf damarları tarafından zengin bir şekilde sağlanır.
Kemiklerden kıkırdak kalsifikasyonu. Kemikler esas olarak iki tiptir:
1. Kompakt Kemik: Osteonlar, hücre dışı matriste yakından paketlenir.
2. Süngerimsi Kemik: Osteonlar, hücre dışı matriste gevşek bir şekilde dağılmıştır.
Kemiğin temel işlevleri vücuda destekleyici bir çerçeve sağlamak, iç organları korumak, vücuda şekil vermek ve vücut hareketine yardımcı olmaktır. Örneğin, humerus, kafatası kemikleri, yarıçap, pelvik kuşak vb.
Kıkırdak nedir?
Kıkırdaklar, kondrositler ve kondrositler adı verilen kıkırdak hücrelerinden oluşan özel bir bağ dokusu türüdür. Kondrositler kendi matrislerini salgılarlar. Matriks, sadece bu dokuya esneklik sağlayan kolajen lifleri, proteoglikanlar ve elastin liflerinden oluşan organik maddelerden oluşur. Kıkırdağın mikro yapısı, kanal sistemlerinden ve herhangi bir damar beslemesinden yoksun olduğunu gösterir. Besinleri çevreleyen hücre matrislerinden alır.
Bazı kıkırdak kalsifiye olabilir. En iyi kıkırdak örneklerinden bazıları, hareketli ve bükülebilir burun ve kulak kıkırdağıdır. Kemik ekleminde yumuşak hareket ve şok absorbansı sağlayan kıkırdaklar da bulunur.
Kemik ve Kıkırdak Arasındaki Temel Farklar
Çözüm
Kemikler ve kıkırdak her ikisi de bağ dokusu türüdür; ancak her birinin kendi yapısı, özellikleri ve işlevleri vardır. Kemikler kompakt doku sistemini oluşturur, osteoblastlar ana hücre tipidir, kıkırdak ise kondrositlerden oluşan süngerimsi doku sistemini oluşturur. Ana fark, kemiklerin kalsifiye bir inorganik hücre dışı matrise sahip olması ve kıkırdağın bir kolajen matrisine sahip olması gerçeğinde yatmaktadır. Her ikisi de vücutta eşit derecede önemlidir. Kalsifikasyon yoluyla uygun kemik büyümesi için uygun kalsiyum alımı ve kıkırdak oluşumu için protein alımı gereklidir.
