Böbrek, tüm ultrafiltrasyon sürecini yürüten insan vücudunun ana organlarından biridir. Böbreğin ana ve fonksiyonel birimi veya kısmı nefrondur. Bu nefronlar ikiye ayrılır. Biri kortikal nefronlar, diğeri ise jukstamedüller nefrondur.
Temel olarak, kortikal nefronlar ve juxtamedüller nefron, omurgalıların böbreklerinde bulunan iki ana nefron türüdür. Bu nefronların her ikisi de glomerulus, Henle halkası ve hepsinden önemlisi bir toplama kanalından oluşur. Bununla birlikte, bu nefronların her ikisi de birbirleri arasında iyi bir farka sahiptir. Fark, Henle Döngüsü durumunda yatmaktadır.
Kortikal nefronda Henle halkası renal medullanın dış bölgesine kadar uzanırken, jukstamedüller durumunda Henle halkası iç medullanın daha derin kısmında uzanır. Genellikle sağlıklı bir insanın böbreklerinde 0,8 ila 1 milyon nefron bulunur. Nefron medullanın derinliklerine iner.
Kortikal ve Juxtamedüller Nefron
Kortikal ve Juxtamedüller Nefron arasındaki fark, Kortikal nefronlarda, glomerulusun korteksin dış kısımlarına yakın bir yerde bulunması ve kısa Henle döngülerine sahip olmasıdır. Juxtamedüller nefron durumunda, glomerulus korteks-medulla birleşiminin yakınında bulunur ve medullanın derinliklerine giren uzun Henle halkalarına sahiptir.
Kortikal ve Jukstamedüller Nefron Arasındaki Karşılaştırma Tablosu (Tablo Şeklinde)
| Karşılaştırma Parametresi | kortikal nefron | Juxtamedüller Nefron |
|---|---|---|
| nefron tipi | Nefronun derinliklerine nüfuz eder. | Medullanın derinliklerine iner |
| Konum | Korteksin dış tabakasında bulunur | Korteksin iç kısmında bulunur. |
| Boyut | Glomerulus daha küçüktür. | Glomerulus daha büyüktür. |
| Henle döngüsünün uzunluğu | Kortikal nefronda uzunluk daha kısadır. | Bu nefronda uzunluk çok daha büyüktür. |
| nefron yüzdesi | İnsan vücudu kortikal nefronun %85'ine sahiptir. | İnsan vücudu bu tip nefronun %15'ine sahiptir. |
Kortikal Nefron nedir?
Esas olarak Henle döngüsünün küçük bir bölümünü içeren bir nefrondur. Esas olarak renal medullanın dış kısmına nüfuz eder. İnsan böbreğinin yaklaşık %85'inde kortikal nefron bulunur. Bu nedenle, insan vücudunun boşaltım ve düzenleyici bölümünün esas olarak kortikal nefron tarafından gerçekleştirildiği varsayılabilir. Kortikal nefronlar, esas olarak dış renal kortekste bulunan küçük glomerüllere sahiptir.
Renal korpüsküller, glomerulus olarak adlandırılan kılcal damarlara sahiptir. Hem kortikal hem de jukstamedüller kapsüller böbreklerin fonksiyonel birimleridir. Her ikisine de böbreğin düzgün çalışması emanet edilmiştir.
Glomerül ne işe yarar? Kanı afferent arteriyolden alır ve kan esas olarak efferent arteriyolden ayrılır. Kan filtrasyonu, glomerulusun ana işlevidir. Filtrasyon işleminde tüm amino asitler, su, glikoz, iyonlar ve 40 kDa'lık küçük moleküller Bowman boşluğuna süzülür. Glomerulusun içinde yalnızca beyaz kan hücreleri veya WBC, Kırmızı Kan Hücreleri veya RBC ve proteinler kalır.
Asıl soru, yeniden emilim nerede gerçekleşir? Kortikal nefronun renal tübüllerinde gerçekleşir. Hemen hemen tüm su, glikoz ve amino asitler renal tübülde emilir. Önemli moleküllerin yeniden emilmesi esas olarak vasa recta'da gerçekleşir. Henle Döngüsünün damar ağıdır. Henle kulbu kısa olduğu için vasa recta kortikal nefronlarda da küçük görünür. Ancak nefrondaki son süzme işlemine “idrar” adı verilir.
Juxtamedüller Nefron nedir?
Esas olarak renal medullaya uzanan nefronları ifade eder. Uzantı derin ve uzundur. İnsan böbreğinde bulunan nefronların yaklaşık %15'i jukstamedüller nefrondur. Jukstamedüller nefronun renal korpüskülü esas olarak renal medullada bulunur. Çok sayıda glomerulus içerirler ve bu sonuçta filtrasyon hızını arttırır. Henle ilmeği uzun olduğu için uzun bir kısma kadar uzanır.
Kuşlar ve memeliler arasında juxtamedüller nefronlar da bulunur.
Jukstamedüller nefronun ana işlevi veya işi, idrarı konsantre etmek veya seyreltmektir. Hayvanlarda da bulunur. Esas olarak karasal ortamlarda yaşayan hayvanlar, kortikal nefronlara kıyasla çok sayıda yan yana nefrona sahiptir.
Nefronlar ayrıca renal tübül, Bowman kapsülü, bağlantı tübülü, distal kıvrımlı tübül, Henle Döngüsü ve diğer hayati olanlar gibi bazı temel elementlere sahiptir. Hepsi nefronun düzgün çalışmasından eşit derecede sorumludur. Ara nefron, bir başka önemli nefron türüdür.
Arasındaki Temel Farklar Kortikal ve Juxtamedüller Nefron
Çözüm
Böbrekler her iki nefron tipine sahiptir. Nefronlar iki şeyden oluşur. Biri renal korpüskül, diğeri renal tübüldür. Her ikisi de insan vücudunda hayati bir konuma sahiptir. Kortikal nefronlar çok sayıda kullanımla birlikte gelir. Vücudun çok hayati olan boşaltım ve düzenleyici sistemlerini kontrol eder. Juxtamedüller nefronlar, insan vücudundaki idrarı kontrol eder ve seyreltmeye yardımcı olur.
Temel fark, esas olarak nefronların yapısı ve işlevleri ile ilgili olarak yatmaktadır. Her ikisi de hayati öneme sahiptir ve bunlar olmadan insanların hayatta kalması sağlanır. Her biri diğeriyle ilişkilidir.
