Bir ulusun ekonomik istikrarı, tamamen milli gelire bağlı olan makroekonomik bir değişkendir. Gelir, belirli bir yıldaki toplam ekonomik faaliyetlerin sonucu olarak hesaplanabilir. Bu çalışma ve analizde yer alan iki ana kavram Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve Net Yurt İçi Hasıla'dır (NDP). Her ikisi de ulusun ekonomik durumunu belirlemede birbirine yakından bağlıdır.
GSYİH terimini her zaman dinlememize rağmen, NDP büyüme ihtiyacının belirlenmesinde de hayati bir rol oynamaktadır. İki önemli kavram arasındaki temel farklar çoktur ve birbirinin temelinde yer alır.
GSYİH vs NDP
GSYİH ve NDP arasındaki fark, atıfta bulunduğu göstergedir. GSYİH, bir ulusun belirli bir dönemdeki üretkenliğini gösterirken, NDP, sağlıklı GSYİH'yı sürdürmek için üretimde gereken artış miktarını gösterir. Bu terimler ideal olarak bir ulusun ekonomik sağlığını ölçer.
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, belirli bir dönemde tüm sektörlerde gerçekleşen toplam üretimin ölçüsüdür. Örneğin, çeyrek veya 6 ayda, hatta bir yılda üretilen toplam malları söyleyin. Finansal analistler, bir ülkenin ekonomik durumunu belirlemek için bu metriği önceki verilerle karşılaştırır.
Net Yurt İçi Hasıla, söz konusu dönemde kullanılan sermaye mallarını bilmemizi sağlar. Konut, makine ve hatta araçlar şeklinde olabilir. Dolayısıyla, NDP, GSYİH kullanılarak ve mevcut sermaye mallarının indirgenmiş değeri veya amortisman değeri düşülerek hesaplanır. Bu arada, NDP, ulusun GSYİH'nın iyileştirilmesi gerekip gerekmediğini bilmesine yardımcı olur.
GSYİH ve NDP Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | GSYİH | NDP |
| Tanım | GSYİH, belirli bir dönemde üretilen toplam mal ve hizmetlerin toplamıdır. | NDP, GSYİH'yı sağlıklı tutmak için artırılacak malların mevcudiyeti ve gerekli sermaye miktarıdır. |
| Gösterge | GSYİH, bir ulusun ekonomik durumunu gösterir. | NDP, amortismana tabi sermaye mallarının yerini almak için gerekli ürün ve hizmet miktarını gösterir. |
| Devlet düzeyinde | GSYİH, NDP'den yüksek olmalıdır. | NDP, GSYİH'ye kıyasla her zaman daha düşük olmalıdır. |
| analiz | GSYİH, bir ulusun istikrarını ekonomi ve refah açısından analiz etmeye yardımcı olur. | NDP, GSYİH'yı daha yüksek tutmanın yollarını analiz etmeye yardımcı olur. |
| Araştırma | Daha az harcama ile üretim seviyesini optimum seviyede tutmanın yollarını belirlemek. | Amortisman değerini azaltmanın yollarını belirlemek, böylece GSYİH ile NDP arasında dar bir boşluk sağlamak. |
GSYİH nedir?
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, bir ulusun ekonomik büyüklüğünü anlamaya yardımcı olan bir ölçüdür. Genel olarak, belirli bir dönemde yapılan toplam mal ve hizmet sayısının anlaşılmasına yardımcı olur. İdeal olarak, bu dönem mali yıl olacaktır.
GSYİH hesaplamanın iki yolu vardır
Bir ülke, ekonomiyi istikrarlı tutmak için bilinçli kararlar almak için her iki yaklaşımı da kullanabilir. GSYİH'nın tamamen ülke içinde üretilen mal ve hizmetlerin toplam değerine odaklandığı iyi bilinmektedir. Bu, katma değerin sakinlerden mi yoksa NRI'lardan mı geldiğine bakılmaksızın.
Harcama yaklaşımı, mal ve hizmetlere harcanan tüm tutar kullanılarak hesaplanır.
Düşünen,
C = Tüketim Harcamaları
I = İş Yatırımları
G = Devlet Tarafından Yapılan Satın Almalar
X= İhracat
M = İthalat
GSYİH = C+I+G+(X-M).
GSYİH'yı hesaplamak için gelir yaklaşımı yukarıda gördüğümüzden tamamen farklıdır. Bu modda GSYİH üç faktör dikkate alınarak hesaplanır.
Tüm bu üç faktörün eklenmesi, ulusun GSYİH'sını verecektir.
Bir ulusun büyüme oranı bu metrik kullanılarak ölçülür. Ülke ekonomisinin iç gücü GSYİH'ya bağlıdır.
NDP nedir?
Net Yurt İçi Hasıla, GSYİH'da yapılacak yükseltmenin düzeyini belirleyen değerdir. Bir ülkenin sahip olduğu sermaye mallarının Amortisman değerinin GSYİH ile düşülmesiyle elde edilen değerdir.
NDP = GSYİH – D, D = Sermaye Mallarının Amortismanı
Genel olarak, malları üretirken, varlıkların aşınması ve yıpranması olacaktır. Bu değer 'Amortisman' olarak alınır ve NDP hesaplanır. Üretim sürecinde kullanılan malzemeler, ürünler yapıldıkça azalmaya gider. Bu düşülür ve nihai Net Yerli Hasıla elde edilir. Ayrıca, insan sermayesinin varlık azaltma veya amortismanda dikkate alınmadığını da unutmamalıyız.
Bir hükümetin yetkilileri, her yıl amortisman değerleriyle birlikte sermaye varlıklarının listesini yayınlar. Bu, malları üretirken ciddi şekilde dikkate alınmalıdır. Ülkenin varlıklarının büyük ölçüde tükenmesi ulusal ekonomik felakete yol açacağından.
NDP hiçbir zaman başka bir ülkeninkiyle karşılaştırmalı analizde kullanılmaz. Bunun temel nedeni, farklı ülkelerin farklı amortisman değerlerine sahip olması ve bunun sabit bir kalibrasyon noktası olmayabilmesidir.
GSYİH ve NDP Arasındaki Temel Farklılıklar
Çözüm
GSYİH ve NDP arasındaki fark çok dar olmalıdır. Fark varsa ve bu yıllar içinde sürekli artıyorsa sermaye mallarının tükenmekte olduğunu gösterir. Optimal üretime sahip olmak için kaynakların optimal kullanımı, ulusların hedeflemesi gereken şeydir. Aynı zamanda, genel halk da ürün kıtlığı yaşamamalıdır. Malın fiyatı da uygun olmalıdır.
