İş genişletme, aynı iş pozisyonundaki bir çalışanın görevlerini, sorumluluklarını ve genel iş yükünü arttırmayı ifade eder. Bu, iş tatminini ve üretkenliği artırmak, hatta can sıkıntısı ve monotonluğu önlemek için yapılabilir.
Öte yandan, iş zenginleştirme, iş üzerinde daha fazla kontrol elde etmek için bir çalışanın görevlerini, sorumluluklarını ve genel iş yükünü planlamak ve organize etmek anlamına gelir.
Bu araç, bir çalışana daha fazla yetki ve karar verme gücü verir. Çalışanların işi daha öz disiplin, güven ve hesap verebilirlik ile gerçekleştirmeleri için bir motivasyon görevi görür.
İş Genişletme ve İş Zenginleştirme
İş büyütme ve iş zenginleştirme arasındaki fark, iş genişletmenin bir iş tasarım tekniği, iş zenginleştirmenin bir yönetim aracı olmasıdır.
İkisi arasındaki diğer bir fark, iş genişletmenin bir işi yatay genişletmeyi kullanarak yeniden yapılandırması, iş zenginleştirmenin ise dikey genişletmeyi kullanmasıdır.
İş Genişletme ve İş Zenginleştirme Arasındaki Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametreleri | İş büyütme | İş zenginleştirme |
| Tanım | İş genişletme, aynı iş pozisyonunda ek görevler, sorumluluklar ve artan genel iş yükü anlamına gelir. | İş zenginleştirme, bir çalışana daha fazla yetki ve karar verme gücü verecek şekilde görev ve sorumlulukları planlamak ve organize etmek anlamına gelir. |
| konsept | İş büyütme bir iş tasarlama tekniğidir. | İş zenginleştirme bir yönetim aracıdır. |
| Amaç | İş genişletme, bir çalışanın becerilerini ve üretkenliğini geliştirmeyi amaçlar. Ayrıca ekonomik krizler veya küçülme dönemlerinde de yapılabilir. | İş zenginleştirme, daha fazla öz disiplin, güven ve hesap verebilirliği teşvik etmek için çalışanın moralini artırmayı amaçlar. |
| Ana düşünce | Bir işin kapsamını genişletmek için işin miktarını artırmak. | İş zenginleştirme, işin kalitesini artırmaya odaklanır. |
| Genleşme | Yatay genişletmeyi kullanarak bir işi yeniden yapılandırır. | Dikey genişletmeyi kullanarak bir işi yeniden yapılandırır. |
| Çalışanın beceri gereksinimi | Vasıfsız ve yarı vasıflı çalışanları daha iyi performans göstermeleri için motive eder. | İş tatminini artırarak vasıflı çalışanları motive eder ve morali yükseltir. |
| Yetki ve sorumluluk | Sorumluluklar artarken çalışanın yetkisi aynı kalır. | Bir çalışanın yetki düzeyi ve sorumluluğu artar. |
| Nezaret | İşverenlerin denetimini talep eder. | Çalışanların denetim denetimine ihtiyacı yoktur; öz-yönelimli. |
| Uygulamadan sonraki etkiler | Çalışan üzerindeki etkileri olumlu veya olumsuz olabilir. | Çalışan üzerindeki etkileri olumludur. |
| Bağımlılık | İş genişletme, iş zenginleştirmeye bağlı değildir. | İş zenginleştirme, büyük ölçüde iş genişletmeye bağlıdır. |
İş büyütme nedir?
İş büyütme, çalışanları motive etmek amacıyla işverenler tarafından kullanılan bir iş tasarım stratejisidir. Aynı iş pozisyonundaki bir çalışanın görevlerini, sorumluluklarını ve genel iş yükünü artırmayı içerir.
İş büyütmenin temel fikri, çalışanların becerilerini ve üretkenliklerini geliştirmek için iş miktarını artırmaktır. Teknik, ekonomik bir duruş süresi olması veya küçülme olması durumunda da uygulanabilir.
Bir işçiye verilen yeni görevler öncekilere benzer. Bu nedenle, yeni beceriler veya özel eğitim gerekli değildir. Çalışanın sorumlulukları artsa da yetki düzeyi aynı kalır. Çalışanların iş yükü arttıkça, işverenler tarafından denetim gerekli hale gelir.
İş genişletme, büyük kuruluşlarda uygulandığında yetersiz kalmaktadır. Burada, bir çalışanın iş yükü zaten yüksek olma eğilimindedir. Maaşı artırmadan sorumlulukların ve görevlerin arttırılması, çalışanlar arasında memnuniyetsizliğe yol açabilir.
İş Zenginleştirme nedir?
İş zenginleştirme, işverenlerin çalışanları motive etmek için kullandığı bir yönetim aracıdır. Morallerini artırmak için bir çalışana daha fazla yetki ve karar verme gücü vermeyi içerir.
İş zenginleştirme, çalışanların görev ve sorumluluklarını planlayarak ve organize ederek gerçekleştirilir. Bu, işi basitleştirir ve ayrıca çalışanların kendi gelişimlerine ve becerilerini geliştirmeye odaklanmalarına olanak tanıdığı için iş memnuniyetini artırır.
İş zenginleştirme, sorumluluğun yanı sıra daha fazla yetkiye izin verir. Bu, bir çalışanı öz disiplin, öz-yönelim, öz denetim, güven ve hesap verebilirlik uygulamaya teşvik eder. Aynı zamanda kendini gerçekleştirmeyi kolaylaştırır.
Ancak vasıfsız veya yarı vasıflı çalışanlar için iş zenginleştirme uygulanamaz. İş yükü ve güç arttıkça, bir çalışan iş için gerekli olan beceri ve uzmanlığın gerisinde kalabilir.
İş Genişletme ve İş Zenginleştirme Arasındaki Temel Farklılıklar
- İş genişletme, aynı iş pozisyonundaki bir çalışanın görev ve sorumluluklarını artırmayı ifade ederken, iş zenginleştirme, bir çalışana daha fazla yetki ve sorumluluk verilmesi anlamına gelir.
- İş genişletme bir iş tasarım stratejisi iken, iş zenginleştirme bir yönetim aracıdır.
- İş genişletme, bir çalışanın becerilerini ve üretkenliğini geliştirmeyi amaçlarken, iş zenginleştirme, iş tatmini sağlamayı ve morali artırmayı amaçlar.
- İş genişletme vasıfsız ve yarı vasıflı işçilere uygulanabilirken, iş zenginleştirme sadece vasıflı işçilere uygulanabilir.
- İş genişletme, yaşlıların denetimini gerektirirken, iş zenginleştirme çalışanların kendilerini denetlemelerine olanak tanır.
- İş zenginleştirme, çalışanın iş yükü arttıkça iş genişlemesine bağlıdır. Öte yandan, iş genişletmenin böyle bir bağımlılığı yoktur.
- İş genişletmenin etkileri olumlu veya olumsuz olabilirken, iş zenginleştirmenin çalışanlar üzerindeki etkileri her zaman olumludur.
Çözüm
Hem iş büyütme hem de iş zenginleştirme, çalışanlar için mükemmel bir motivasyondur. İş genişletme, çalışanların üretkenliğini ve becerilerini artırırken, iş zenginleştirme, onların moralini yükseltmeyi ve iş tatminini artırmayı amaçlar.
İş genişletme, küçük ve orta ölçekli kuruluşlardaki vasıfsız veya yarı vasıflı vasıflı işçiler için mükemmeldir. Ancak iş yükü artsa bile çalışanlara verilen tazminat aynı kaldığından memnuniyetsizliği artırabilir.
İş zenginleştirme, çalışanlara daha fazla yetki vererek işi daha basit ve verimli hale getirdiği için büyük ve merkezi kuruluşlar için mükemmeldir. Ayrıca iş memnuniyetini artırır ve çalışanların kendi gelişimlerine odaklanmalarını sağlar.
