Ölçüm, bir nesnenin bir özniteliğini sayısal değerlerde bilinen standartlara göre nicelleştirmenin bir yoludur. Konağın/nesnenin özniteliği uzunluk, ağırlık, yükseklik vb. olabilir. Dünya çapında takip edilen farklı ölçü birimleri vardır. Uluslararası Birimler Sistemi (SI), ölçümler için yaygın olarak kabul edilen standart haline geldi.
SI sistemi altında tanımlanmış yedi temel birim vardır. Metre, hem uzunluk hem de yükseklik için standart ölçü birimidir. 'm' sembolü ile gösterilir. Aynı ölçü birimini paylaşsalar da uzunluk ve yükseklik farklı anlamlara ve benzersiz tanımlara sahiptir.
Uzunluk ve Yükseklik
Uzunluk ve yükseklik arasındaki fark, uzunluğun aynı düzlemdeki bir cismin bir noktadan diğerine uzantısını ifade etmesidir. Yükseklik, bir referans noktasından veya düzlemden ölçülen bir nesnenin yüksekliğini temsil eder.
Örneğin, bir yer kaplayan bir küp düşünelim. Küpü yatay düzlemde bir noktadan diğerine ölçmek, uzunluğu temsil eder. Aynı küp dikey düzlemde bir noktadan diğerine ölçüldüğünde, küpün yüksekliğini ifade eder.
Uzunluk ve Yükseklik Karşılaştırma Tablosu
| Karşılaştırma Parametresi | Uzunluk | Yükseklik |
| Tanım | Aynı düzlemdeki bir nesneyi bir kenardan/noktadan diğerine ölçmeyi ifade eder. | Bir nesneyi yukarıdan aşağıya veya tam tersi şekilde ölçmeyi ifade eder |
| Ölçüldüğü yön | yatay yön | Dikey yön |
| ne anlama geliyor | Bize hedefin/nesnenin uzantısını veya ne kadar uzun olduğunu söyler | Bize hedefin/nesnenin yüksekliğini/yüksekliğini söyler. |
| Koordinat geometrisinde kullanım | Genellikle uzunluk x ekseni boyunca kabul edilir. | Yükseklik y ekseni boyunca kabul edilir |
| Boyut | Bir, iki ve üç boyutlu nesne için ölçüldü | Yükseklik, üç boyutlu bir nesne için bir niteliktir. |
Uzunluk nedir?
Uzunluk, yatay yönde bir noktadan diğerine ölçülen bir nesnenin uzantısı olarak tanımlanabilir. X eksenindeki ölçüm, Koordinat geometrisindeki uzunluğun genel temsilidir.
Uzunluk birimi, takip edilen ölçüm standardına bağlıdır. SI sistemi söz konusu olduğunda, birim metredir ('m' ile gösterilir). İngiliz veya İmparatorluk sisteminde avluya atıfta bulunulur. Bir yarda 0.9144 metreye eşittir. Üç boyutlu bir cismin boyutundan bahsederken her zaman önce uzunluk yazılır.
Genel olarak, seyahat ettiğimiz mesafe uzunluk kategorisine girer. Ancak birimler ölçtüğümüz hedefe göre değişir. Örneğin, uzayda mesafe ölçerken astronomik birim(au) kullanılır. Dalton atom altı mesafeyi ifade eder. Uzunluk, bilim alanında mesafe ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Genişlik ve genişlik yatay yönde ölçülse de, en uzun olanı uzunluğu temsil eder.
Yükseklik nedir?
Yükseklik, belirli bir referanstan hedef nesnenin yüksekliğini gösteren bir nesnenin başka bir özelliğidir. Genellikle zemin seviyesinden/tabanından nesnenin tepesine kadar ölçülür. Y eksenindeki ölçüm, Kartezyen Koordinat geometrisindeki yüksekliğin nominal temsilidir.
Yükseklik birimi uzunluk birimiyle eşleşir. Metre, yarda, inç, ayak vb. de yüksekliği belirtmek için kullanılır. Niteliğin ölçülme şekli, niceliğin uzunluk mu yoksa yükseklik mi olduğunu gösterir. Yükseklik her zaman hedefin/nesnenin boyunu belirtir.
Örneğin, en yüksek tepenin yüksekliği yerine en yüksek tepenin uzunluğunu söylemek yanlıştır. Boy, BMI (Beden Kitle İndeksi) hesaplamasında parametrelerden biri olduğu için kişinin sağlık durumu açısından önem arz etmektedir. Antropometride, insan boyu hakkında çalışmak, temel ilgi alanlarından biridir. Antropometri, herhangi bir nesnenin ergonomisine karar verirken hayati bilgiler sağladığı için önem kazanır. Endüstriyel tasarımda da önemli faktörlerden biri olarak kabul edilir.
Uzunluk ve Yükseklik Arasındaki Temel Farklar
- Uzunluk, hedefin/nesnenin ne kadar uzun olduğunun bir göstergesidir, yükseklik ise hedefin/nesnenin ne kadar uzun olduğunu gösterir.
- Katedilen mesafe her zaman uzunluğa, yükseklik ise yüksekliğe atfedilir.
- Uzunluk ölçme yönü yataydır ve yükseklik ölçme yönü dikey yöne hizalıdır.
- X ekseni uzunluğu belirler ve Y ekseni matematikte yüksekliği gösterir (Kartezyen Koordinatlar)
- Uzunluğu ve yüksekliği olan bir ve iki boyutlu nesneler yalnızca üç boyutlu uzayda kabul edilir. Yükseklik, üç boyutlu nesnelere özgüdür.
- Tek boyutlu niceliğe örnek, yalnızca bir özniteliği olan, yani bir noktadan diğerine olan uzunluk veya mesafeye sahip bir çizgi olabilir. Üç boyutlu niceliğe örnek, uzunluk, genişlik ve yükseklik gibi üç farklı özellikten oluşan bir küboid olabilir.
- Yükseklik (rakım) havacılıkta önemli bir parametredir. Pilotlar için belirli bir yükseklikte seyahat etmek, iniş ve manevra sırasında önemli bir parça haline gelir. İstenen yüksekliği korumamak felakete bile yol açabilir.
- Uzunluk, bir yerden diğerine olan mesafeyi hesaplarken önemi ifade eder. Gittiğimiz mesafe ya metre ya da kilometre cinsinden belirtilir. Daha küçük bir miktar ölçülürken santimetre kullanılır
- Bir cismi ele alırken, uzun faset her zaman cismin uzunluğu olarak kabul edilir. Ve nesnenin normal yönelimdeki yüzü yükseklik ile gösterilir (yukarı doğru ölçülür)
- Üç boyutlu uzayda yükseklik, genişlik ve uzunluğun birleşimi sonucu oluşan düzleme daima diktir.
Çözüm
Birçoğu uzunluk ve yüksekliğin birbirine benzediğini varsayar ki bu yanlıştır. Farklı bir tanımları ve benzersiz matematik kavramları var. Uzunluk ve yükseklik, ölçümde ince bir farka sahiptir. Ve bu ince fark, nesnenin konumuna bağlıdır. Bunun nedeni, nesnenin konumundaki değişikliğin ölçümü ve niteliklerini değiştirmesidir. Bu nedenle hedefin/nesnenin konumuna uygun özen ve dikkat gösterilmelidir.
Herhangi bir üç boyutlu (3B) nesnenin ölçümü, 3B nesnenin uzunluğunu ve yüksekliğini ölçmeden her zaman eksik olacaktır. Her özelliğin kendi önemi ve tüm alanlarda etkisi vardır. Uzunluk, herhangi bir nesnenin uzantısını anlamada hayati bir rol oynar, oysa yükseklik, üç boyutlu nesnenin uzunluğunda önem kazanır.
