Amaç ve Kapsam terimleri benzer görünme eğilimindedir, ancak farklıdır. Amaç, belirli bir süreci tamamlayarak ulaşmak istediğimiz amaç veya nihai sonuçtur. Bir sürecin kapsamı, bir süreci tamamlarken yüzleşmemiz gereken sınırlamaları tanımlar. Ardışık bir süreç için, hedeflere kapsam dahilinde ulaşılması gerekir.
Amaç ve Kapsam
Hedef ve Kapsam arasındaki fark, Hedefin önceden belirlenmiş nihai sonuç olması ve Kapsamın sonuçlara ulaşma sürecinde karşılaşılacak sınır olmasıdır.
Hedefler, bir süreç tamamlanırken ulaşılacak toplu nihai sonuçlardır. Hedefler genellikle önceden belirlenir ve süreç bunlara ulaşmak için yönlendirilir. Yaptığımız her günlük iş için, çalışmamızın nihai sonucu olacak bir hedef eklenmiştir.
Kapsam, bir sonucun üretildiği yolu belirler. Bir projeyi tamamlarken kapsam, onu tamamlamanın sınırlarını belirler ve süreç başlamadan önce bir sürecin kapsamını analiz etmek önemlidir. Ancak sürecin kapsamı kapsamlı bir şekilde incelenirse hedeflere ulaşılabilir.
Amaç ve Kapsam Karşılaştırma Tablosu (Tablo halinde)
| Karşılaştırma Parametresi | Amaç | Dürbün |
|---|---|---|
| Tanım | Bir projenin amacı, bir projeyi tamamlayarak amaçlanan başarıları belirler. | Bir projenin kapsamı, kişinin proje sırasında yüzleşmesi gereken sınırlamaları içerir. |
| uygulanabilirlik | Amaç, istenen bir işlem için çıktıyı belirler. | Kapsam, uygulanabilirlik aralığını belirler. Dahil edilemeyenler kapsam dışıdır. |
| Planlama aşaması | Planlama aşamasında, bir plan yapmak için hedeflerin bilinmesi gerekir. | Planlama aşamasında, kapsam analiz edilmeli ve hedeflere ulaşmak için kapsama göre plan hazırlanmalıdır. |
| netlik | Bir süreç boyunca hedefler açıktır ve ancak hedefler açıksa süreç işler hale gelir. | Kapsamlar, bir süreç başladıktan sonra bile değişebilir. Kapsam önceden belirlenmelidir, ancak kazara değişiklikler mümkündür. |
| Örnek | Evsiz bir kişinin amacı yeni bir ev satın almaktır. | Bu kişinin kapsamı, evi satın alması gereken miktardır. |
Amaç nedir?
Hedefler, belirli bir süreç tamamlanırken ulaşılması gereken hedeflerdir. Hedefler önceden belirlenir. Bir süreç/deney başlatılırken, işçiler için operasyonu tamamladıklarında ulaşmaları gereken hedef açık olmalıdır.
Hedefler tek bir işlemde sayısal olabilir. Bir projede ihtiyaç duyulan çabalara göre hedefler farklı olabilir. Bir süreçteki her aşama, hedeflerden birine sonuç verebilir. Yeni hedefler genellikle bir projenin uygulama aşamasında ele alınmaz.
Amaç terimi farklı sektörlerde farklı şekilde analiz edilebilir. Bu nedenle, bir iş alanının hedefleri, eğitim sektörünün hedefleri ile uyuşmayabilir. Ancak benzer olan şu ki, tüm bu alanlar, onlara ulaşmak için onlara net bir yol vermek için hedeflerini daha önce belirledi. Genel olarak, hedefler operasyonun ilk aşamasında belirlenir.
Bir hedefe ulaşmanın başarısı ancak sürecin tamamlanmasından sonra sona erer. Dolayısıyla, bir sürecin amacı, tamamlama yolculuğu boyunca seyahat eden yönlerden biridir. Bu nedenle, bir sürecin hedeflerine dikkatlice karar vermek önemlidir.
Kapsam nedir?
Bir sürecin kapsamı, sürecin aralığını ve sınırını belirleyen faktördür. Süreç, ancak sürecin kapsamını öğrendikten sonra gelişme fırsatı bulur. Operasyonun seyri gerçekleşirken karşılaşılması gereken sınırlamaları belirler.
Bir sürecin kapsamı, operasyon başlamadan önce önceden belirlenmelidir. Ancak işlem sırasında oluşabilecek tesadüfi sınırlamalardan da kaçınılamaz. Dolayısıyla süreci tamamlamak için seçilen yolun, sürecin başarısı için değiştirilmesi gerekebilir.
Çoğu durumda kapsam, zamana, kaynaklara ve sermaye yatırımına yöneliktir. Bu faktörlerin her biri diğer faktörleri değiştirebilir. Bir sürecin son teslim tarihi kısaysa, o zaman daha fazla kaynak ve yatırım yapılması gerekir ve bunun tersi de geçerlidir. Bir ekip, süreç başlamadan önce kapsamı incelemeli ve belirlemelidir.
Kaynakların etkin kullanımı için kapsamın önceden belirlenmiş olması ve yine mevcut kapsamı sınırlayan herhangi bir beklenmedik olay meydana gelmesi durumunda bir yedekleme prosedürü olmalıdır. Bu nedenle, kapsamın süreç yönetiminde sürecin hedeflerini bile değiştirebilen bir faktör olduğu belirtilmelidir.
Amaç ve Kapsam Arasındaki Temel Farklılıklar
Çözüm
Amaç ve kapsam terimleri birbiriyle bağlantılıdır. Hedefler, bazı süreçlerde çaba sarfedilen hedefler, kapsam ise kabul edilmesi gereken bir sınırlamadır, böylece onu iyi bir şekilde kapsayacak şekilde yeni planlar yapılır.
Bir sürecin amaçları önceden bilinebildiğinde, kapsam önceden bilinebilir veya bilinmeyebilir. Bunların her ikisi de iyi planlanmış bir görev için önemlidir. Bir projenin kapsamı incelenmiyorsa, temel amaca bile ulaşılamayabilir ve bu da tüm planı bozar.
